Cyfrowa przyszłość, wzrost przedsiębiorczości, globalny rynek, urbanizacja, surowce i zasoby naturalne oraz ochrona zdrowia – to zdaniem ekspertów EY najważniejsze trendy, które zadecydują o rozwoju świata. Megatrendy to globalne siły, które mają wpływ na wszystkich ludzi. Zmieniają społeczeństwa, kulturę oraz gospodarkę. Są ze sobą połączone i wpływają na siebie. Pozwalają lepiej zrozumieć wyzwania i szanse, jakie stoją przed biznesem na całym świecie.
akie wnioski płyną z raportu firmy doradczej EY pt. „Megatrendy 2015”.
Cyfrowa przyszłość
Stopień zaawansowania nowoczesnych technologii i ich wszechobecność sprawiają, że coraz większy jest wpływ innowacyjnych rozwiązań na każdy element życia ludzi oraz na funkcjonowanie przedsiębiorstw. Media społecznościowe, urządzenia mobline, chmury obliczeniowe, big data i rosnący popyt na stały dostęp do informacji mają wpływ na wszystkie sektory, w każdej szerokości geograficznej. – Warto jednak pamiętać, że rozwój technologii to także wyzwanie dla firm: pojawienie się nieznanej konkurencji, zmiana zachowań klientów, konieczność dostosowania się biznesu, jego większa przejrzystość, a także obawy związane z ochroną prywatności oraz cyberatakami – mówi Aleksander Poniewierski, Partner, Dział Doradztwa Informatycznego, Lider Grupy Doradztwa Informatycznego w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej, EY. 80% firm przyznaje, że ich klienci zmienili swoje dotychczasowe zwyczaje zakupowe – rewolucję spowodowały urządzenia mobilne, które już generują 1/3 wszystkich wejść na strony internetowe. Ponad połowa firm dostosowuje obecnie polityki cenowe i sposoby dostawy do nowych warunków rynkowych.
Rozwój nowoczesnych technologii zmienia także sposób pracy, a prawdziwa rewolucja nastąpi już za kilka lat – w 2020 roku połowa pracowników będzie z pokoleń Y oraz Z, które urodziły się i dorastały razem z technologiami cyfrowymi. A w ciągu najbliższych 20 lat w wyniku automatyzacji procesów w gospodarkach rozwiniętych może zniknąć nawet 47% obecnych zawodów.
– Największym zagrożeniem obecnie są nasilające się cyberataki. 5 z 10 największych wycieków danych w historii miało miejsce w 2013 i 2014 roku. Amerykańskie Centrum Studiów Strategicznych i Międzynarodowych szacuje, że kradzież danych oraz praw autorskich to koszt pomiędzy 375 a 575 miliardów USD rocznie – podsumowuje Aleksander Poniewierski.
Wzrost przedsiębiorczości
Rozwój technologii umożliwił rozwój przedsiębiorczości. – Przedsiębiorcy są coraz większą siłą napędową wzrostu gospodarczego. Przy dzisiejszych rozwiązaniach technologicznych mają możliwość oferowania globalnych rozwiązań bez konieczności wielomilionowych inwestycji. Wielu z nich to młodzi ludzie w wieku od 25 do 34 lat. Coraz więcej wśród nich jest także kobiet. Ich innowacyjne rozwiązania i kreatywność zapewniają miejsca pracy oraz rozwój nowych usług i produktów – mówi Paweł Tynel, Partner, Dział Doradztwa Podatkowego EY, Lider Grupy Zarządzania Innowacjami.
50% przedsiębiorców na świecie nie ma więcej niż 45 lat. W badaniu Universum przeprowadzanym w 42 gospodarkach rozwiniętych, aż 70% tzw. „Millenialsów” decyduje się na prowadzenie własnego biznesu. Ale największą zmianą jest rosnący udział kobiet. W tej chwili na świecie 126 milionów kobiet ma swój biznes, a ponad 48 milionów zatrudnia innych pracowników. Małe i średnie przedsiębiorstwa, założone i prowadzone przez kobiety, rozwijają się 2 razy szybciej niż pozostałe firmy.
Przedsiębiorczość to domena gospodarek krajów szybko rozwijających się. W państwach Afryki Subsaharyjskiej 19% wszystkich osób w wieku 18-64 to przedsiębiorcy. W Ameryce Południowej 19%, a w Azji 12%. Dla porównania w Unii Europejskiej to zaledwie 8%. Ten trend potwierdzają także zwycięzcy światowej edycji konkursu EY Przedsiębiorca Roku (EY Entrepreneur of the Year) – od wielu lat są to przedsiębiorcy właśnie z tych regionów świata.
Największym wyzwaniem pozostaje finansowanie, stąd obserwowany gwałtowny rozwój crowdfundingu (także jako narzędzia inwestowania kapitału) oraz zmiana sposobu działania firm typu venture capital.
Globalny rynek
Przez najbliższe 10 lat ton światowej gospodarce będą nadawać gwałtownie rozwijające się kraje, a różnica pomiędzy nimi i państwami rozwiniętymi będzie się zmniejszać. Walka o talenty stanie się głównym elementem globalnego rynku. Wymusi też większą różnorodność siły roboczej, bo to daje przewagę konkurencyjną. Już teraz 60% miejsc pracy wymaga umiejętności, które ma zaledwie 20% całej populacji.
Liderami rozwoju będą państwa azjatyckie, w tym przede wszystkim Chiny i Indie, które za 20 lat mogą być największymi na świecie inwestorami. Staną się też najbardziej innowacyjne – w ciągu ostatnich 5 lat kraje tego regionu zwiększyły nakłady na badania i rozwój z 33 do 40%. W czołówce znajdą się także: Afryka Subsaharyjska, Bliski Wschód oraz Afryka Północna. Dla globalnych firm będzie to oznaczało konieczność zmiany strategii, zwłaszcza że w 2030 roku 2/3 światowej klasy średniej, mającej znaczące możliwości zakupowe, będzie pochodziło z Azji.
Urbanizacja
Świat przenosi się do miast – w 2015 roku mieszka w nich już 54% ludzi. W 2050 będzie to 66%. Ustawodawcy oraz biznes, jeśli chcą czerpać z korzyści, jakie daje urbanizacja, muszą efektywnie planować i przyciągać zrównoważone inwestycje w drogi, autostrady, mosty, porty, lotniska, zasoby wodne, energetykę, telekomunikację i wszystkie inne elementy infrastruktury. Szacuje się, że konieczne nakłady wyniosą między 60 a 70 bilionów USD.
750 największych miast świata generuje 57% globalnego PKB. Główny rozwój miast będzie miał miejsce w krajach gwałtownie rosnących, w tym przede wszystkim w Afryce. Ale 5 największych metropolii, czyli Tokio, Nowy Jork, Los Angeles, Londyn i Paryż utrzyma swoją kluczową rolę biznesową i handlową.
Największym wyzwaniem dla rządzących jest i nadal będzie miejska bieda. Prawie miliard ludzi mieszka w slumsach, a jeśli nic się nie zmieni to w ciągu 15 lat liczba ta się podwoi.
Surowce i zasoby naturalne
Urbanizacja świata i rosnąca liczba mieszkańców globu oznacza zwiększone zapotrzebowanie na surowce i zasoby naturalne. Za 20 lat trzeba będzie produkować nawet 1/3 więcej energii. – Zasoby naturalne muszą być efektywnie wykorzystywane, także z punktu widzenia ochrony środowiska. Nadrzędnym celem powinna być ochrona i odtworzenie środowiska naturalnego, na co wskazuje rosnący na świecie niepokój o poziom zanieczyszczeń, konieczność zabezpieczenia strategicznych surowców i zapewnienia dostępu do żywności i wody – mówi Katarzyna Kłaczyńska, Adwokat, Starszy Menedżer, EY Law.
Technologia staje się sprzymierzeńcem i pozwala wydobywać surowce z miejsc do tej pory niedostępnych. W 2030 roku niekonwencjonalne zasoby ropy będą stanowiły 70% wszystkich zasobów, a gazu – 50%. Największym problemem pozostaje dostęp do wody – połowa populacji może mieć z tym problem. Zmniejszenie się zasobów wody może też obniżyć plony zbóż nawet o 30%.
Ochrona zdrowia
Obecnie wydatki na służbę zdrowia stanowią 10% światowego PKB. Wszystkie państwa świata borykają się z problemem rosnących kosztów leczenia, a starzejące się społeczeństwa powodują, że 75% wydatków stanowi leczenie chorób przewlekłych. W Japonii i Chinach między 2010 a 2030 rokiem liczba osób powyżej 60. roku życia podwoi się.
– Ten trend demograficzny będzie bardzo mocno wpływał na zmiany w ochronie zdrowia również w Polsce. Dlatego w ochronie zdrowia na całym świecie muszą być stale czynione wysiłki, aby stawić czoła rosnącym potrzebom równocześnie ograniczając wzrost kosztów. Zdrowie publiczne – a więc działania ukierunkowane na zapobieganie chorobom, przedłużanie życia i zwiększanie jego jakości poprzez wpływanie na styl życia (jak np. dieta, ruch, sprawność, nałogi) wraz z wprowadzaniem proefektywnościowych zmian do systemów świadczeń zdrowotnych za pomocą technik informatycznych i mobilnych – to będą z pewnością najczęściej pojawiające się hasła w reformach systemów ochrony zdrowia na świecie – mówi Łukasz Zalicki, Partner EY.
Dzięki nowoczesnym technologiom dbanie o zdrowie i jego kontrola staje się codziennością. Ponad 20 tysięcy dostępnych zdrowotnych aplikacji na smartfony, bezprzewodowo podłączona aparatura medyczna, pozwalają na bieżące monitorowanie stanu zdrowia i natychmiastowe reagowanie na jakiekolwiek problemy. Przyszłością nowoczesnej medycyny będzie genetyka pozwalająca na tworzenie nie tylko nowych, powszechnych leków, ale także terapii i leków spersonalizowanych – czyli opartych na genotypie danego pacjenta.