Czy sztuczna inteligencja potrafi wspierać rozwój gospodarki cyrkularnej? Czy może ułatwić projektowanie urządzeń trwalszych i łatwiejszych w naprawie? Przykłady płynące z polskiego rynku pokazują, że tak. Rodzime firmy z powodzeniem wdrażają rozwiązania AI, które pomagają optymalizować produkcję i wydłużać życie produktów.
Gospodarka obiegu zamkniętego staje się jednym z filarów polityki Unii Europejskiej, która coraz mocniej naciska na zmniejszenie ilości odpadów i efektywniejsze wykorzystanie zasobów. Unijne prawo do naprawy czy dyrektywa o ekoprojektowaniu promują m.in. działania serwisowe i tworzą zachęty do używania odnowionych produktów elektronicznych. Rosnącą rolę odgrywa w tym procesie sztuczna inteligencja. Systemy oparte na AI nie tylko ułatwiają realizację celów gospodarki cyrkularnej, lecz także pomagają firmom w dostosowaniu się do nowych wymagań prawnych.
Cyrkularność napędzana danymi
Dzięki AI producenci elektroniki są w stanie ulepszać swoje urządzenia, wydłużać ich żywotność oraz redukować potrzebę wymiany sprzętu na nowy. Sztuczna inteligencja wspiera także recykling i ogranicza emisję CO₂ związaną m.in. logistyką i naprawami. Potencjał ten z powodzeniem wykorzystują już polskie firmy. Jest wśród nich pochodzący z Krakowa Fixit, spółka mająca ponad 20 lat doświadczenia w serwisowaniu urządzeń elektronicznych.
– Przyszło nam do głowy, że sztuczna inteligencja jest w stanie rozwiązać problem wynikający z konieczności przetwarzania dużej ilości danych o usterkach. Bardzo chcieliśmy, aby informacje dotyczące m.in. napraw i awarii (w tym także nieuzasadnionych zgłoszeń serwisowych) przełożyły się na istotne korzyści ekonomiczne i ekologiczne. Tak zrodził się pomysł na AI Circularity Radar – tłumaczy Mariusz Ryło, CEO Fixit.
Czym jest wspomniane narzędzie? To pierwszy w naszym kraju system AI służący wsparciu serwisów i optymalizacji napraw. Inicjatywę Fixit wspiera rzeszowski dostawca rozwiązań SAS, firma Sell a Service.
– AI Circularity Radar opiera się na modelach uczenia maszynowego, klasyfikujących przyczyny potencjalnych awarii i podpowiadających producentom elektroniki rozwiązania zgodne ze strategiami ekoprojektowania. System identyfikuje też najbardziej zawodne podzespoły i najczęściej występujące usterki. Dzięki zdolności do analizy zgłoszeń serwisowych ułatwia również pracę firm zajmujących się naprawami. Szacuje się, że nawet do 30 proc. reklamacji to przypadki, w których nie doszło do rzeczywistej awarii, a problem wynika z błędów w obsłudze lub np. nieaktualnego oprogramowania. AI Circularity Radar potrafi takie sytuacje skutecznie wykrywać. Może w ten sposób ograniczyć koszty operacyjne serwisów i emisje związane chociażby z transportem – wyjaśnia Katarzyna Młynarczyk, CEO Sell a Service.
Mniej zgłoszeń, lepsze CX
Mniejsze koszty finansowe i środowiskowe nie są jednak jedynymi korzyściami, jakie AI może zapewnić serwisom elektroniki. Prowadzone przez Fixit pilotażowe wdrożenie AI Circularity Radar pokazało, że nowy system potrafi zapewnić również lepszą współpracę z producentami sprzętu i poprawę wskaźników customer experience.
– Sztuczna inteligencja zmienia sposób myślenia o naprawach, obsłudze klienta i środowisku. Dzięki analizie danych serwisowych możemy szybko wychwycić najczęstsze problemy i przekazać producentom cenne informacje pomagające ulepszać urządzenia. Zwiększamy w ten sposób satysfakcję użytkowników końcowych, którzy rzadziej mierzą się z frustracją wynikającą z konieczności usuwania awarii. Co więcej, AI pomoże nam zmniejszyć liczbę błędnych zgłoszeń. Nasze szacunki pokazują, że dzięki zastosowaniu sztucznej inteligencji wskaźnik nieuzasadnionych reklamacji można zredukować o ok. 10 tysięcy przypadków rocznie i zaoszczędzić na tym nawet 1,3 mln złotych. Mniejsza liczba napraw przekłada się z kolei na wyraźną redukcję CO2. Sięga ona poziomu 51 tysięcy kg, co stanowi odpowiednik 25 lotów na trasie Warszawa – Londyn – komentuje Mariusz Ryło.
Oprócz partnerów biznesowych i klientów, praktyczne wykorzystanie systemu AI Circularity Radar docenili także jurorzy VIII edycji konkursu Stena Circular Economy Award. Fixit został w nim wyróżniony tytułem Lidera Gospodarki Obiegu Zamkniętego 2024 w kategorii przedsiębiorstw wdrażających rozwiązania cyrkularne na rynku polskim. Nagroda to dobry prognostyk dla wszystkich firm, które chcą inwestować w innowacyjne technologie wspierające zrównoważony rozwój.
Co przyniesie przyszłość?
Przykłady Sell a Service i Fixit pokazują, że sztuczna inteligencja będzie odgrywać coraz większą rolę w transformacji rynku elektroniki i innych branżach. Zgodnie z zapowiedziami twórców systemu, AI Circularity Radar ma znaleźć zastosowanie także w naprawach urządzeń AGD i samochodów. Planowanie jest również wdrożenie integracji z systemami ERP, dzięki czemu rekomendacje projektowe mają być przekazywane producentom w sposób całkowicie zautomatyzowany. To oczywiście stan na dziś, ale biorąc pod uwagą ciągły rozwój algorytmów, można zakładać, że funkcjonalność rozwiązań AI będzie tylko wzrastać. To szansa nie tylko dla serwisów, lecz także wielu innych firm, które dzięki sztucznej inteligencji mogą zyskać przewagę konkurencyjną, budować trwalsze relacje z klientami oraz sprawniej dostosowywać się do kolejnych regulacji środowiskowych.