Black Friday, Black Week i Cyber Monday – to czas, kiedy oferty kuszą wyjątkowo atrakcyjnymi cenami. Świetna okazja na zakupy? Bez wątpienia tak – jednak kupując online, pamiętajcie o tym, że to także świetna okazja dla cyberprzestępców. W najlepszym wypadku możecie zostać z bezużytecznym zakupem, w najgorszym – z pustym kontem. Jak tego uniknąć? W okresie wyprzedaży cyberprzestępcy niejednokrotnie bardzo sprytnie, przy pomocy różnych metod socjotechnicznych, wykorzystują nasze zainteresowanie i podsuwają wiele haczyków, na
które niestety często dajemy się złapać.
– Jeśli trafimy na ofertę, która w naszej opinii jest bardzo korzystna, warto się jej przyjrzeć i zwrócić uwagę na pewne szczegóły. Zanim klikniemy w link, który nas do niej przekieruje, sprawdźmy, jak wygląda – np. na jakiej domenie jest zarejestrowany, czy nie ma w nim literówek, które upodabniają adres do witryny znanej marki – radzi Zuzanna Polak, ekspert CSIRT NASK.
Warto zachować szczególną czujność w przypadku linków zawierających reklamy, kupony rabatowe, promocje, wysyłanych za pośrednictwem mediów społecznościowych, komunikatorów, czy poczty elektronicznej. Istnieje spore prawdopodobieństwo, że będą nas kierowały właśnie na strony cyberprzestępców.
O czym jeszcze należy pamiętać? O m.in. właściwym kanale komunikacji dla prowadzonych rozmów i ustaleń.
W przypadku sklepów internetowych, należy kontaktować się za pośrednictwem adresu mailowego czy dedykowanego formularza lub podanego numeru telefonu. Jeśli nikt nie odbiera, nie odpowiada na Wasze pytania – to powód do zastanowienia.
Jeśli kupujesz produkty poprzez platformy aukcyjne czy serwisy z ogłoszeniami, kontakt powinien się odbywać za pośrednictwem danej witryny. Gdyby ktoś namawiał Cię do wymiany wiadomości w inny sposób – zdecydowanie odmów.
Zawsze sprawdzaj
Decydując się na zakupy w danym sklepie internetowym warto się upewnić, że dana firma istnieje naprawdę. W tym celu można np. sprawdzić jej dane w KRS.
Podpowiedzią na temat wiarygodności danego sprzedawcy powinny być również opinie na jego temat. Czytając je, zwróćcie uwagę nie tylko na ocenę towaru czy sposobu realizacji zamówienia, ale również na to, kiedy i przez kogo zostały opublikowane. Jeśli dostępne są tylko takie sprzed kilku dni, albo przeciwnie – tylko z dużo wcześniejszego okresu – warto zrezygnować z zakupu.
Przyglądajmy się też dokładnie temu, jak wygląda strona sklepu – czy jest estetyczna, przejrzysta, czy ma dobrej jakości zdjęcia i grafiki. Jeśli na stronie jest np. dużo błędów językowych – może być fałszywa.
W przypadku serwisów aukcyjnych i ogłoszeniowych warto również sprawdzać konto sprzedającego – jak długo jest w serwisie, jakie ma opinie, czy jego oferta jest spójna.
Płać bezpiecznie
Cyberprzestępcy coraz bardziej skrupulatnie przygotowują się do swoich działań, dlatego trudno jednoznacznie wskazać elementy, na które powinniśmy zwracać uwagę dokonując płatności.
– Jeszcze do niedawna wydawało się, że gwarancją bezpiecznej płatności jest „zielona kłódka” przy adresie strony. To jednak nieprawda. Informuje o szyfrowaniu danych, ale to nie oznacza, że strona jest legalna – ostrzega Zuzanna Polak, ekspert CSIRT NASK.
Jeśli jakiekolwiek elementy strony, poprzez którą dokonujemy płatności, budzą nasze wątpliwości, cokolwiek wygląda inaczej niż do tej pory – nie bagatelizujmy tego. Szczególną uwagę zwracajmy na pasek z adresem – sprawdzajmy, czy jest zgodny z nazwą serwisu, a strona banku, do której nas odesłano, jest na pewno stroną naszego banku.
WAŻNE! Pamiętaj, że żaden prawdziwy sklep i uczciwy sprzedawca nie poprosi nigdy o dane logowania czy hasła, ani o przesłanie np. zdjęcia karty płatniczej lub kredytowej.
Reaguj
A co zrobić, jeśli natrafisz w sieci na nieuczciwego sprzedawcę lub fałszywy sklep?
Pamiętaj, że nie ma sytuacji bez wyjścia – nawet wtedy, kiedy staniesz się ofiarą cyberprzestępców. Możesz podjąć pewne kroki, które mogą się okazać pomocne w odzyskaniu straconych pieniędzy i namierzeniu sprawców:
Skontaktuj się z bankiem, w którym masz rachunek lub kartę płatniczą/kredytową, za pomocą której dokonałeś/aś płatności – być może jeszcze uda się ją wycofać.
Zgłoś sprawę do CERT Polska,
Zgłoś sprawę na policję.