Coraz więcej szybkich zakupów realizowanych przez Polaków online, to także potencjalna okazja dla cyberprzestępców, bazujących często na ludzkim pośpiechu w procesie zakupowym. Jak pokazuje najnowsze badanie przeprowadzone na zlecenie Banku Pocztowego przez SW Research, liczba osób deklarujących kontakt z oszustem finansowym znacząco wzrosła w porównaniu z ubiegłym rokiem. Aż 53% respondentów przyznało, że miało do czynienia z próbą oszustwa. Co alarmujące – liczba aktywnych osób w wieku 40+ , które miały styczność z przestępczością w sieci wzrosła do 57% z 44% w pierwszej fali badania.
Aż 79% respondentów badania, przeprowadzonego w ramach programu „Cyberdojrzali. Bądź mądrzejszy od oszusta”, zgadza się z twierdzeniem, że w ostatnich latach zwiększyło się zagrożenie ze strony oszustów finansowych.
53% badanych wskazało z kolei, że kiedykolwiek zetknęło się z próbą oszustwa – to aż o 11 punktów procentowych więcej niż rok temu. Odsetek osób deklarujących, że spotkało się z próbą oszustwa różni się między badanymi grupami. W pierwszej fali badania 44% osób w wieku 40+ deklarowało, że miało kontakt z próbą oszustwa. W drugiej fali było to aż 57% (13% więcej). Oznacza to, że obecnie cyberprzestępcy coraz częściej kierują swoje działania w stronę osób, których świadomość dotycząca zagrożeń w sieci mogłaby wydawać się większa od ich rodziców. Mimo to, za sprawą swojej aktywności w sieci, coraz częściej padają ofiarą przestępców.
– Z badania przeprowadzonego na zlecenie Banku Pocztowego płyną alarmujące dane dotyczące przestępczości w sieci, z którą stykają się 40 czy 50 latkowie, mimo że za sprawą aktywności zawodowej i znajomości nowych technologii – świadomość zagrożeń wydawałaby się u nich duża. Mimo to, szybkość życia i konieczność podejmowania równie szybkich, czasami nie do końca przemyślanych decyzji sprawiają, że z próbą oszustwa styczność miała więcej niż połowa z nich – mówi Patryk Nogat, Naczelnik Wydziału Kontroli oraz Przeciwdziałania Oszustwom i Nadużyciom w Departamencie Bezpieczeństwa i Ryzyka Operacyjnego Banku Pocztowego.
Kreatywność oszustów rośnie: jak nie dać się oszukać?
Wśród metod oszustw, z którymi respondenci lub ich bliscy mieli osobiście do czynienia, najbardziej popularna była metoda „na dopłatę do paczki” (21%) oraz „na wnuczka”, „na pracownika banku” i „na sprzedaż na popularnym portalu” (po 13%). Jednak aż 20% badanych zetknęło się z innymi, mniej znanymi metodami wyłudzeń. Świadczy to o rosnącej kreatywności oszustów i może wskazywać na nieco niższą świadomość społeczną dotyczącą coraz nowszych metod, co w efekcie może prowadzić do większej liczby osób poszkodowanych.
– Warto zwrócić uwagę, że prawie co piąty respondent padł ofiarą próby wyłudzenia metodą spoza najpopularniejszych kategorii. Świadczy to o ewolucji metod oszustów oraz o potrzebie zwiększania świadomości społecznej, by skuteczniej chronić obywateli przed stratami finansowymi. Kluczowe jest połączenie wzrostu świadomości społecznej z odpowiednimi rozwiązaniami technologicznymi i prawnymi, aby przeciwdziałać eskalacji tego zjawiska – dodaje Patryk Nogat, Naczelnik Wydziału Kontroli oraz Przeciwdziałania Oszustwom i Nadużyciom w Departamencie Bezpieczeństwa i Ryzyka Operacyjnego Banku Pocztowego.
Badanie zostało przeprowadzone przez SW Research Agencję Badań Rynku i Opinii, na zlecenie Banku Pocztowego, w ramach programu „Cyberdojrzali. Bądź mądrzejszy od oszusta”, którego celem jest edukacja w zakresie cyberbezpieczeństwa oraz świadomego poruszania się w świecie finansów. W ramach badania przeprowadzono 1018 ankiet z reprezentatywnymi grupami osób w wieku 60+ (501 ankiet) oraz ich dzieci w wieku 40+ (517 ankiet). Fala II badań zrealizowanych na zlecenie Banku Pocztowego (Fala I badania zrealizowano we wrześniu 2023 roku) ukazuje stan wiedzy społeczeństwa nt. metod wykorzystywanych przez cyberoszustów oraz przedstawia doświadczenia ankietowanych z tym związane.