Cyfrowy ślad zostawiamy, w mniej lub bardziej świadomy sposób, odwiedzając strony internetowe, wysyłając maile, przeglądając media społecznościowe czy wyszukując informacje. Możemy na to patrzeć z różnych perspektyw – bezpieczeństwa, prywatności, ale też wpływu społecznego czy środowiskowego. Możemy też spojrzeć szerzej – zastanawiając się, jak używamy technologii i jak zmienią nas i świat wokół. Warto pomyśleć, co zrobić, aby ten ślad cyfrowy był jak najlepszy – zrównoważony.
Zrównoważony ślad cyfrowy to suma pozytywnych i negatywnych wpływów społecznych, środowiskowych i gospodarczych związanych z wykorzystaniem nowych technologii w ramach działalności organizacji, w całym łańcuchu wartości. Taką definicję znajdujemy w Raporcie „Zrównoważony Ślad Cyfrowy. Odpowiedzialność przyszłości” przygotowanym przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Partnerami projektu jest Santander Bank Polska i Orange Polska.
Wszędzie zostawiamy swój ślad
Wpływ społeczny dotyczy zdobywania wiedzy i edukacji, pracy, zdrowia, bezpieczeństwa danych, budowania relacji, wykluczenia społeczno – cyfrowego, oddziaływania na naszą psychikę i zachowania. Wpływ środowiskowy to sposób, w jaki korzystamy z zasobów, urządzeń i cyfrowych narzędzi oraz ślad węglowy naszych aktywności. Wpływ gospodarczy to z kolei przychody, koszty jakie generują technologie cyfrowe, ale też ich wpływ na rynek i prowadzenie biznesu, efektywność i zarządzanie.
Jak widać przekrój tematów jest duży, bo nowe technologie wkraczają w każdy obszar naszej działalności prywatnej, publicznej czy biznesowej. Ślad cyfrowy pozostawiany jest nie tylko w sieci, ale w nas samych i w świecie wokół nas.
Cyfrowi konsumenci
Jako użytkownicy nowych technologii coraz częściej zastanawiamy się, co zmieniają one w naszym życiu zawodowym, prywatnym i społecznym. 73% badanych zwraca uwagę na wpływ wykorzystywanej przez siebie technologii na pracę i życie rodzinne, relacje z innymi, a 67% na wpływ na środowisko naturalne. Jako konsumenci jesteśmy praktyczni – jako najważniejsze kryteria przy zakupie nowych technologii wskazujemy: długość działania produktu, ryzyko wykorzystywania danych, łatwość obsługi oraz długość gwarancji. Nie zastanawiamy się prawie, jaki wpływ będzie miało dane urządzenie czy usługa na relacje ze znajomymi i rodziną czy na zachowanie naszego work-life balance. A takie pytanie powinniśmy sobie zadać, szczególnie wtedy, gdy nowe technologie dajemy do ręki dziecku.
Jednocześnie około połowa badanych przewiduje, że w najbliższych trzech latach zwiększy się oddziaływanie wysokich technologii na relacje między ludźmi w pracy, w życiu prywatnym oraz na środowisko. Postrzegamy to jako zmiany na lepsze – 59% badanych, choć 46% osób wskazuje, że tylko w pewnych obszarach.
Cyfrowy świat biznesu
Firmy mają świadomość wpływu technologii na swój biznes, klientów, czy pracowników. Większość firm oczekuje, że w perspektywie całego rynku w najbliższych 3 latach znaczenie wysokich technologii zwiększy się. Relatywnie najwięcej firm oczekuje wzrostu znaczenia w obszarze gospodarczym – 71% oraz środowiskowym – 68%. Nieco mniej w obszarze społecznym – 61%. Dlatego dziewięć na dziesięć firm (89%) inwestuje w cyfryzację i nowe technologie.
Jako najważniejsze społecznie i środowiskowo kwestie związane z nowymi technologiami wskazywany jest wyciek danych osobowych użytkowników (92%), niedopasowanie kompetencji pracowników do rynku pracy (83%) oraz wzrost zapotrzebowania na energię i związany z tym wzrost emisji (83%). Przedsiębiorstwa zwracają też uwagę na możliwość utraty miejsc pracy na skutek wdrażania technologii oraz zmiany w sposobie pracy, które mogą być obniżające dla psychiki pracowników (77%).
Osiem na dziesięć firm identyfikuje kluczowe kompetencje pracowników niezbędne do rozwoju w obszarze nowych technologii i szkoli pracowników w tym zakresie, często oferując przekwalifikowanie.
Zdecydowana większość firm (77%) deklaruje, że zwiększenie odsetka pracowników pracujących zdalnie nie wpłynęło na efektywność ich pracy w firmie. Jednocześnie blisko połowa firm podejmuje działania, by ograniczyć negatywny wpływ technologii na pracowników dbając na przykład o ich work-life balance, dostrzegając problemy, jakie może rodzić taka zmiana modelu pracy.
Sześć na dziesięć firm podejmuje też działania, by ograniczyć negatywny wpływ technologii na środowisko. Prawie połowa firm (49%) analizuje czas wykorzystywania przez klienta produktu opartego na nowych technologiach. Jednocześnie co piąta firma (21%) ma ustalone cele dotyczące wydłużenia średniego czasu użytkowania przez klienta takich produktów. …
Ślad cyfrowy nie jest wirtualny – to realny wpływ, jaki mają nowe technologie na ludzi, środowisko i gospodarkę. To nie tylko trop, jaki pozostawia człowiek w sieci, to także zmiany, jakie pozostawiają nowe technologie w nas i naszym życiu.