Cyberprzestępczość to potencjalne zagrożenie czyhające na każdego użytkownika Internetu. Codziennie oszuści korzystają z coraz to nowych metod, żeby wykradać dane i pieniądze. Dlatego warto poznać i zapamiętać najważniejsze pojęcia związane z cyberbezpieczeństwem.
bezpieczni w sieci
– Wiedza, rozwaga i zgłaszanie zagrożeń to najważniejsi sprzymierzeńcy w walce z cyberprzestępcami. Pieniądze i dane Polaków są celem ich ataków każdego dnia. Dlatego wszelkie podejrzane zdarzenia warto zgłaszać ekspertom od cyberbezpieczeństwa. Usługa Bezpiecznie w sieci w mObywatelu pozwala to robić szybko i łatwo, a dodatkowo pomaga zdobywać wiedzę o internetowych zagrożeniach. Warto dzielić się tymi informacjami z rodziną i znajomymi, aby tworzyć coraz bardziej cyberbezpieczne społeczeństwo – mówi minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.
Szef resortu zachęca jednocześnie, aby zapamiętać ważne pojęcia i stosować zasady zwiększające codzienne bezpieczeństwo w sieci.
Czym jest cyberbezpieczeństwo?
Cyberbezpieczeństwo (ang. cybersecurity) obejmuje procesy i praktyki, które pozwalają na bezpieczne korzystanie z urządzeń elektronicznych, sieci komputerowych i rozwiązań informatycznych w różnego typu organizacjach, firmach oraz w życiu prywatnym. Dla użytkownika indywidualnego oznacza to przede wszystkim bezpieczeństwo podczas korzystania z Internetu oraz podłączonych do niego urządzeń. Poziom cyberbezpieczeństwa zależy głównie od umiejętności rozpoznawania i unikania cyberzagrożeń oraz reagowania na podejrzane sytuacje. Należą do nich różne rodzaje oszustw i nadużyć internetowych, w tym zwłaszcza zdarzenia, które mogą prowadzić do utraty danych i pieniędzy.
Jak chronić się przed cyberprzestępczością?
W każdej podejrzanej sytuacji należy przede wszystkim zachować spokój i nie ulegać manipulacji. Należy zweryfikować rozmówcę i sprawdzić informacje przesłane w e-mailu, wiadomości SMS lub na komunikatorze przed udostępnieniem danych lub przelaniem pieniędzy. Należy też sprawdzić autentyczność linków np. do strony internetowej czy płatności. Równie ważne jest korzystanie ze sprawdzonych programów i aplikacji, a także odpowiednie zabezpieczanie urządzeń, których używa się podczas korzystania z Internetu.
Jak walczyć z cyberprzestępcami?
Oprócz profilaktyki i codziennej ostrożności, bardzo ważne jest zgłaszanie podejrzanych sytuacji do ekspertów od cyberbezpieczeństwa. Pozwala to walczyć z przestępczością w Internecie, udaremniać akcje prowadzone w sieci i zapobiegać kolejnym cyberoszustwom. Umożliwia to także budowanie i aktualizowanie bazy wiedzy o cyberprzestępczości oraz wydawanie ostrzeżeń. Dzięki temu kolejnym osobom łatwiej jest uniknąć kradzieży pieniędzy i danych.
Jak zgłaszać cyberzagrożenia w usłudze Bezpiecznie w sieci?
Usługa Bezpiecznie w sieci w aplikacji mObywatel pozwala szybko i łatwo zgłosić podejrzane sytuacje do ekspertów od cyberbezpieczeństwa. Znajdują się w niej narzędzia i wskazówki, jak zgłosić:
- podejrzaną wiadomość SMS lub e-mail,
- złośliwą stronę internetową,
- oszustwa, w tym np. fałszywe sklepy,
- nielegalne treści internetowe, np. przedstawiające niepokojące zachowania wobec dzieci,
- inne incydenty, które trudno dopasować do konkretnej kategorii.
W usłudze dostępna jest również Baza wiedzy, w której znajdują się porady, ostrzeżenia i ważne komunikaty przygotowane przez CERT Polska. Usługa umożliwia dodatkowo uruchomienie powiadomień PUSH, dzięki którym użytkownik automatycznie otrzymuje w aplikacji informacje i ostrzeżenia związane z cyberbezpieczeństwem.
Co dzieje się ze zgłoszeniami o cyberzagrożeniach?
Każde zgłoszenie, niezależnie od charakteru, jest analizowane przez specjalne zespoły ekspertów CERT Polska i Dyżurnet.pl. Współpracują one z operatorami komórkowymi, firmami hostingowymi, a także służbami państwowymi i międzynarodowymi odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo. Na podstawie otrzymanych zgłoszeń eksperci mogą zapobiegać kolejnym cyberoszustwom i walczyć z cyberprzestępczością.
Jak zgłaszanie cyberzagrożeń pomaga w walce z cyberprzestępczością?
Dzięki zgłoszeniom eksperci mogą blokować niebezpieczne domeny, fałszywe strony internetowe i adresy poczty elektronicznej, z których wysyłane są groźne e-maile. We współpracy z operatorami komórkowymi mogą też blokować niebezpieczne numery telefonów oraz udaremniać wysyłkę szkodliwych wiadomości SMS. Kiedy np. użytkownik przesyła podejrzany SMS na numer 8080, jego treść zostaje wykorzystana do stworzenia wzorca niebezpiecznej wiadomości. Następnie pasujące do wzorca SMS-y są blokowane przez operatorów komórkowych zanim jeszcze trafią do odbiorców. To tylko niektóre przykłady walki z cyberprzestępczością.
Cyberbezpieczeństwo nie tylko od święta
Internet to medium, które pozwala utrzymywać relacje, nawiązywać kontakty, rozwijać zainteresowania i szybko załatwiać wiele codziennych spraw. Należy jednak zachować ostrożność, a także na bieżąco szukać porad oraz sięgać po wiedzę związaną z bezpieczeństwem w sieci, aby nie paść ofiarą cyberprzestępców.
Warto też rozmawiać o cyberbezpieczeństwie z bliskimi. Zwłaszcza osoby młode i seniorzy mogą potrzebować wsparcia, informacji oraz porad, jak bezpiecznie korzystać z Internetu. Warto w tym celu wykorzystać okres rodzinnych spotkań, aby podarować bliskim jeszcze jeden ważny prezent – cyberbezpieczeństwo.