Dla dzieci i młodzieży sieć istnieje „od zawsze”, jest dla niej środowiskiem naturalnym, integralną częścią ich życia. To pokolenie nie wyobraża sobie funkcjonowania bez stałego kontaktu z globalną siecią. Ale czy my, dorośli, wiemy jak nasze dzieci korzystają z Internetu? Czy system edukacji, organy ścigania, prawodawcy i w końcu rodzice wiedzą, jak ustrzec młodych ludzi przed zagrożeniami? Aby odpowiedzieć na te pytania, na zlecenie Rzecznika Praw Dziecka oraz NASK,
Wyższa Szkoła Nauk Społecznych Pedagogium przeprowadziła badanie „Nastolatki wobec Internetu”. To pierwsze tak obszerne ogólnopolskie badanie dotyczące zachowań dzieci i młodzieży w Internecie oraz ich bezpieczeństwa w cyfrowym świecie. Badanie zrealizowano w okresie maj – czerwiec 2014 roku na próbie 1235 uczniów z 50 gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych na terenie całego kraju (dobranych metodą losowania warstwowego).
Badacze starali się znaleźć odpowiedzi na podstawowe pytania, takie jak:
- Czym jest cyberświat dla nastolatków?
- Jak z niego korzystają i jak się w nim zachowują?
- Czy są w nim bezpieczne?
- Skąd czerpią wiedzę i czy mogą liczyć na pomoc nauczycieli?
- Czy rodzice potrafią dbać o bezpieczeństwo dzieci w Internecie?
Jak zaznaczają Marek Michalak Rzecznik Praw Dziecka, prof. dr hab. Marek Konopczyński, rektor uczelni Pedagogium oraz Marcin Bochenek, dyrektor projektów strategicznych NASK; to szerokie badanie jest dopiero początkiem współpracy tych trzech instytucji na rzecz zwiększania bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w Internecie.
Jego wyniki dały obraz sposobów wykorzystywania Internetu przez nastolatków oraz ujawniły obszary potencjalnych niebezpieczeństw, z którymi mogą się oni zetknąć w wirtualnej przestrzeni. Jak podkreśla Marek Michalak, Rzecznik Praw Dziecka – Daje to nam możliwość podjęcia działań na rzecz ograniczania zagrożeń dla dzieci i młodzieży, które mogą wynikać z wykorzystywania przez nie Internetu w codziennym życiu. Takie działania są potrzebne, i to zarówno w sferze edukacyjnej, technologicznej jak i odpowiednich regulacji prawnych.
Prof. dr hab. Marek Konopczyński, rektor uczelni Pedagogium, zwraca natomiast uwagę, że – Nasze badanie potwierdziło, że nauczyciel może być dla ucznia osobą znaczącą podczas nauki korzystania z Internetu, a jego rady zostaną potraktowane poważnie. Cieszy więc, że nauczyciele już zmieniają swoje metody pracy, bo ponad połowa z nich sięga po urządzenia cyfrowe oraz Internet podczas lekcji. Edukacja cyfrowa nie może więc dotyczyć tylko zajęć informatycznych, ale powinna być realizowana na wszystkich szkolnych przedmiotach.
Marcin Bochenek, dyrektor projektów strategicznych NASK, komentując wyniki badań zaznacza, że – Ich wyniki potwierdzają nasze obserwacje płynące zarówno z doświadczeń działającego w NASK Zespołu Dyżurnet.pl jak i z prowadzonych przez nasz instytut działań edukacyjnych. Internet stał się dla młodych ludzi czymś bez czego trudno wyobrazić im sobie codzienne funkcjonowanie. Jednak sprawnemu poruszaniu się po sieci nie zawsze towarzyszy refleksja. Rolą rodziców i szkoły jest uczenie dzieci jak funkcjonuje wirtualny świat oraz jakie niesie możliwości, ale także jakie czyhają w tym świecie zagrożenia. Warto pamiętać, iż ten proces nie sprowadza się li tylko do budowania konkretnych, technicznych umiejętności. Przede wszystkim winien polegać na uczeniu rozumienia tej rzeczywistości, z którą młody człowiek styka się w Internecie.