Już dziś przypada Dzień Bezpiecznego Internetu. Co to za inicjatywa i dlaczego warto się w nią włączyć? Wyjaśniamy i przy tej okazji przypominamy – to niejedyny termin, w którym należy dbać o bezpieczeństwo w sieci. Jak to robić na co dzień? Dzień Bezpiecznego Internetu (DBI) został ustanowiony przez Komisję Europejską. W tym roku, w Polsce, obchodzimy go już po raz 18. DBI to przede wszystkim przestrzeń do edukacji i rozmowy o bezpieczeństwie w sieci. Tematów nie brakuje, podobnie jak wyzwań w tym zakresie.
Czy w dobie wszechobecnej cyfryzacji można budować wartościowe relacje? Jak uczyć najmłodszych odpowiedzialnego i krytycznego podejścia wobec treści online? Odpowiedzi między innymi na te pytania będą poszukiwali organizatorzy w tym roku.
Obchody DBI 2022 rozpoczną się dziś o 17.00 od konferencji online, którą otworzą minister Janusz Cieszyński oraz dyrektor NASK Wojciech Pawlak wraz z partnerami i współorganizatorami wydarzenia. Konferencja będzie dostępna na stronie dbi.pl, a także na Facebooku i YouTubie. Do udziału w niej nie jest wymagana rejestracja.
– Internet to dziś naturalna sfera życia – zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci i młodzieży. Aby poruszać się w nim bezpiecznie, niezbędna jest odpowiednia wiedza. Celem takich inicjatyw jak DBI jest właśnie jej rozpowszechnianie, a także – pobudzanie do wspólnego działania w kierunku bezpiecznej cyberprzestrzeni dla wszystkich – mówi minister Janusz Cieszyński, pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa.
To ważne zwłaszcza w kontekście najmłodszych użytkowników sieci, którzy są grupą szczególnie narażoną na cyberzagrożenia. Tymczasem, jak pokazują badania, dzieci rozpoczynają samodzielne korzystanie z internetu coraz wcześniej.
Z przygotowanego przez NASK raportu „Nastolatki 3.0” wynika, że co piąty badany już w wieku 7-8 lat miał do dyspozycji telefon z dostępem do internetu, a w przypadku części ankietowanych (3,4%) było to nawet przed ukończeniem 6. roku życia.
Włącz się
Dzień Bezpiecznego Internetu to znacznie więcej niż jedna kartka w kalendarzu. Od 9 lutego do 3 marca potrwa cykl webinarów dla rodziców i nauczycieli, a także lekcji online i spektakli dla dzieci. Szczegółowe informacje o tematach, terminach i zapisach można znaleźć tutaj.
W obchody DBI aktywnie włączają się również lokalni organizatorzy. Przez cały luty i marzec w szkołach, bibliotekach, ośrodkach kultury i innych instytucjach w całej Polsce organizowane będą wydarzenia poświęcone bezpieczeństwu młodzieży w sieci.
Swoje pomysły dotyczące bezpiecznego i kreatywnego korzystania z internetu mogą zgłaszać również uczniowie. Na mapie inicjatyw, którą można zobaczyć tutaj, jest ich już prawie 3500. Najciekawsze koncepcje zostaną nagrodzone.
– O bezpieczeństwie w sieci należy mówić jak najwięcej. Nie tylko na poziomie dużych, międzynarodowych wydarzeń, jakim jest DBI, ale także – na co dzień, wśród najbliższych. Pamiętajmy o podstawowych zasadach cyberhigieny zawsze wtedy, kiedy jesteśmy online. Uczmy tego samego dzieci, edukujmy seniorów – mówi minister Janusz Cieszyński.
Zawsze bezpiecznie
A o czym należy pamiętać, aby każdy dzień był bezpieczny online? Ważna jest nie tylko świadomość zagrożeń, ale również sposobów na to, jak się przed nimi uchronić.
Co jest najważniejsze? Oto kilka wskazówek dla każdego:
- Stosuj silne hasła – czyli długie, złożone, zawierające litery, cyfry, znaki specjalne, niebudzące oczywistych skojarzeń – np. z Twoim imieniem, czy datą urodzenia dziecka.
- Chroń swoją prywatność – pod żadnym pozorem nie przekazuj w sieci poufnych informacji na swój temat, nawet jeśli prosi o to ktoś znajomy lub bliski – jego konto mogło zostać zhakowane.
- Pomyśl, zanim coś wyślesz/udostępnisz – wielokrotnie sami, nieświadomie, dostarczamy cyberprzestępcom informacji na nasz temat. Zdjęcie, na którym widać część numeru karty kredytowej? To się zdarza. Zastanów się dwa razy zanim opublikujesz coś w mediach społecznościowych, czy prześlesz innej osobie online.
- Nie klikaj w linki, ani nie otwieraj wiadomości od nieznanych nadawców – to bardzo prawdopodobne, że zawierają złośliwe oprogramowanie.
- Dbaj o sprzęt – pobieraj oprogramowanie tylko z oficjalnych źródeł, pamiętaj o jego aktualizowaniu. Pilnuj tego, aby nikt niepowołany nie uzyskał dostępu do Twojego smartfona czy laptopa.
- Bądź czujny – w sieci zawsze stosuj zasadę ograniczonego zaufania. A kiedy coś Cię zaniepokoi – reaguj. Jeśli, przykładowo, trafisz na stronę wyłudzającą dane, zgłoś to do CERT Polska. Wystarczy wypełnić internetowy formularz.
Więcej informacji o cyberhigienie można znaleźć na naszej stronie GOV.pl/cyfryzacja oraz w dostępnej na GOV.pl bazie wiedzy na temat cyberbezpieczeństwa. Rodziców zachęcamy dodatkowo do odwiedzania strony GOV.pl/niezagubdzieckawsieci. Mamy też coś specjalnie dla seniorów – to strona kampanii „Seniorze, spotkajmy się w sieci”.
Polecamy również Waszej uwadze platformę e-learningową OSE IT Szkoła, na której znajduje się ponad 200 bezpłatnych kursów, m.in. z zakresu bezpiecznego korzystania z internetu, sztucznej inteligencji, programowania czy baz danych.
Korzystajcie z tej wiedzy na co dzień!
Inicjatywa DBI jest organizowana w Polsce po raz kolejny przez Polskie Centrum Programu Safer Internet (PCPSI), które tworzą Państwowy Instytut Badawczy NASK oraz Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę.