lisko połowa (48,1%) dorosłych użytkowników i użytkowniczek internetu słyszała zwrot „higiena cyfrowa”, a 51,2% badanych deklaruje, że chciałoby dowiedzieć się o niej więcej. Jednocześnie 54,5% ocenia, że na używaniu urządzeń ekranowych spędza dużo czasu, a 17,6% wprowadza w związku z tym ograniczenia. To wyniki drugiego badania higieny cyfrowej dorosłych w Polsce, które realizuje Fundacja „Instytut Cyfrowego Obywatelstwa” i Fundacja Orange. Internauci mogą też wykonać bezpłatny Test Higieny Cyfrowej ICO, wspierający edukację w tym zakresie.
Higiena cyfrowa to chroniące zdrowie zachowania związane z używaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych, zwłaszcza urządzeń ekranowych i internetu. Nieumiejętne korzystanie z nich może prowadzić do negatywnych konsekwencji dla zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego.
Ogólnopolskie Badanie Higieny Cyfrowej 2024
W badaniu skoncentrowano się na najważniejszych zachowaniach z czterech obszarów higieny cyfrowej:
- (1) kontroli w używaniu urządzeń ekranowych,
- (2) bezpiecznym używaniu internetu,
- (3) tworzeniu i odbieraniu informacji w internecie oraz
- (4) innych zalecanych zachowaniach prozdrowotnych związanych z używaniem ekranów, jak dbałość o sen czy bezpieczeństwo w ruchu drogowym.
– Wpływ nowych technologii na zdrowie fizyczne, psychiczne i społeczne ich użytkowników i użytkowniczek jest dzisiaj czymś niekwestionowanym. Dlatego do zdrowego funkcjonowania potrzebujemy nauczyć się chroniących zdrowie zachowań – mówi Magdalena Bigaj, prezeska Fundacji „Instytut Cyfrowego Obywatelstwa”, pomysłodawczyni i współtwórczyni badania. – Higiena cyfrowa przywraca poczucie sprawczości, wzmacniając w ten sposób odporność psychiczną, tak bardzo potrzebną w szybko zmieniającym się świecie – dodaje.
Głównym wnioskiem najnowszego raportu jest to, że termin „higiena cyfrowa”, staje się coraz bardziej znany i używany, niemniej zachowania chroniące zdrowie podejmuje nadal mniejszość dorosłych.
Wybrane wyniki mówią o tym, że:
- 48,1% badanych słyszało o terminie „higiena cyfrowa”, a głównym źródłem informacji na ten temat są media
- 54,5% deklaruje, że spędza dużo czasu, używając urządzeń ekranowych
- 17,6% wprowadza ograniczenia, kiedy zauważy, że zbyt dużo czasu spędza przed ekranem
Respondenci i respondentki starają się kontrolować nie tylko czas, ale i sposób korzystania z technologii:
- 36,6% rezygnuje z gier, oglądania treści lub kont/profili w sieci, które źle na nich wpływają (np. powodują stres, gniew, negatywne myśli na swój temat)
- 33% weryfikuje ważne dla siebie informacje z internetu, chroniąc się przed nieprawdziwymi
- 47,4% badanych, kiedy publikuje w internecie zdjęcia innych osób lub informacje na ich temat, prosi ich o zgodę
- 16,4% badanych, kiedy korzysta z urządzeń ekranowych, ustawia lub trzyma je tak, aby nie pochylać głowy.
Higiena cyfrowa dorosłych wpływa na dzieci
– Higiena cyfrowa jest tematem, który dotyczy nas wszystkich i dobrze przyjrzeć się jej w kontekście osób dorosłych, bo to one modelują zachowania dzieci i młodzieży, także w tym kontekście – mówi Małgorzata Kowalewska, członkini zarządu ds. programowych Fundacji Orange. – Ważne, żeby higienę cyfrową rozumieć szczerzej niż kontrola czasu przed ekranem, ale umiejętność oceny, jak korzystanie z nich wpływa na nasze bezpieczeństwo, zdrowie, samopoczucie i relacje z innymi – dodaje.
Test Higieny Cyfrowej ICO – wsparcie zdrowych nawyków cyfrowych
Test Higieny Cyfrowej ICO po raz drugi towarzyszy badaniom nt. higieny cyfrowej i ma wspierać wszystkie zainteresowane osoby konkretną wiedzą o zdrowych nawykach cyfrowych. Test wraz z praktycznymi poradami jest dostępny bezpłatnie na stronie www.higienacyfrowa.pl. Odpowiedź na pytania dotyczące kontrolowania czasu ekranowego, korzystania z ekranów przed snem czy podczas czynności wymagających skupienia ma wesprzeć autorefleksję, która w konsekwencji może prowadzić do podjęcia działań prozdrowotnych.