Zbliżający się obowiązek składania Jednolitego Pliku Kontrolnego niepokoi mikroprzedsiębiorców. Według badania przeprowadzonego przez inFakt niemal połowa z nich ocenia ten projekt zdecydowanie negatywnie, wskazując jednocześnie na konkretne trudności, jakie ich zdaniem może przynieść nowa regulacja. Czy jednak rzeczywiście jest się czego bać?
Niemal połowa badanych jest na nie
Wśród prawie tysiąca przebadanych przez inFakt przedsiębiorców aż 49% ocenia obowiązek składania JPK zdecydowanie negatywnie. Co czwarty przedsiębiorca podchodzi na razie do tematu neutralnie. 15% ocenia obowiązek JPK za z pozytywny. 7% samą ideę ocenia dobrze, ale ma w związku z tym obawy, zaś 4% wychodzi z założenia, że skoro nowy obowiązek wchodzi w życie to trudno – trzeba się do niego dostosować.
CZEGO BOJĄ SIĘ PRZEDSIĘBIORCY?
InFakt zapytał przedsiębiorców o to, jakie konkretnie obawy towarzyszą im w związku z koniecznością składania JPK. Najczęściej padające odpowiedzi w grupie tych, którzy oceniają JPK zdecydowanie negatywnie.
Kolejnego uciążliwego obowiązku
Zdaniem przedsiębiorców JPK będzie kolejnym uciążliwym obowiązkiem, którego comiesięczne dopełnienie będzie kłopotliwe i czasochłonne.
„Dodatkowa operacja, którą muszę wykonać co miesiąc, żeby urząd miał łatwiej. Podczas gdy nie czuję, żeby państwo polskie jakoś specjalnie chciało zmniejszyć biurokrację.”
„Łączę to z koniecznością miesięcznego rozliczania VAT, co jest dla mnie niekorzystne, bo dotychczas rozliczałem się kwartalnie.”
„Za dużo obciążeń nakładanych na firmy. Firma przede wszystkim powinna skupić się na biznesie.”
„Obrastanie kolejnymi obowiązkami formalnymi prowadzi do coraz większego utrudniania mikroprzedsiębiorcom działania. Zamiast prowadzić działania merytoryczne wikłani jesteśmy w sprawozdawczość, która pozbawiona jest jakiegokolwiek sensu, a otacza przedsiębiorcę atmosferą podejrzliwości.”
„Nie widzę sensu wprowadzenia tego obowiązku dla mikroprzedsiębiorstw. Uważam, że polityka kraju i tak nie jest sprzyjająca własnej działalności. JPK dodatkowo zniechęca do podejmowania samozatrudnienia.”
Sposobu wysyłki
– Do wysyłki JPK_VAT będzie konieczne zastosowanie bezpiecznego podpisu elektronicznego albo wykorzystanie profilu zaufanego w ePUaP. Będzie to mogła zrobić także księgowa – tak jak w przypadku wysyłki deklaracji VAT. Jednak podpisu elektronicznego większość małych przedsiębiorców nie ma, a wysyłka przez ePUaP jest skomplikowana, łatwo się w całym procesie pogubić. Można byłoby go usprawnić, aby odbywał się w sposób praktycznie niezauważalny dla przedsiębiorcy, a zarazem był szybki i bezpieczny – mówi Wiktor Sarota, prezes inFakt.
A jakie obawy wobec sposobu wysyłki mają mikroprzedsiębiorcy? Oddajmy im głos:
„Ewidencje w tym formacie trzeba będzie wysłać nawet, jeśli w danym miesiącu będą zerowe. Trzeba będzie je wysyłać także niezależnie od wysyłki deklaracji VAT. Dodatkowym utrudnieniem jest obowiązek opatrzenia JPK kwalifikowanym podpisem elektronicznym.”
„Obawy dotyczą skomplikowanej procedury przesyłu danych z aplikacji poprzez ePUaP do Ministerstwa Finansów. Mam negatywne doświadczenia z systemami rządowymi.”
Wyższych kosztów obsługi księgowej
Przedsiębiorcy są zdania, że nowy obowiązek będzie na tyle skomplikowany, że nie obejdzie się bez pomocy ze strony księgowych, którzy w dodatku zwiększą z tego powodu ceny usług.
„System podatkowy jest już i tak bardzo skomplikowany i zamiast iść w kierunku jego uproszczenia, to tylko dodaje się kolejne elementy które jeszcze bardziej go gmatwają.”
„Zwiększa koszty prowadzenia działalności, gdyż nie wyobrażam sobie JPK bez zatrudnienia księgowej.”
„Zbędny obowiązek i dodatkowy koszt, ponieważ biura księgowe podnoszą przez to koszty usług!”
Inwigilacji i o bezpieczeństwo danych
Przedsiębiorcy przepytani przez inFakt wskazują również na JPK jako na kolejny sposób inwigilowania obywateli przez aparat państwowy.
„Odczuwam to jako inwigilację podatnika, chciałabym, aby państwo obniżyło podatki a nie tylko nakładało kaganiec na każdego przedsiębiorcę.”
„Wiem, że na rynku jest masa oszustów. Jednak uważam, że obecny kierunek działań rządu prowadzi do jawnej inwigilacji i ucierpią na tym tylko ci, którzy do tej pory działali legalnie, ponieważ przysporzy im to dodatkowej pracy i poświęconego czasu. Oszuści i tak znajdą sposób, jak ominąć nowe regulacje.”
„Jest to kolejna forma inwigilacji i ograniczenia swobody gospodarczej. Nakładanie kolejnych obowiązków na prowadzących działalność powoduje, że szara strefa ma się coraz lepiej.”
„Jest to szukanie kasy u jednoosobowych działalności przez rząd i pobieranie wrażliwych danych oraz to, że owe dane będą wyciekać.”
JAKIE PLUSY OBOWIĄZKU JPK DOSTRZEGAJĄ PRZEDSIĘBIORCY?
Wśród przedsiębiorców, którzy oceniają JPK zdecydowanie pozytywnie dominują głosy dotyczące możliwości wcześniejszego otrzymania zwrotu VAT-u, ułatwienia przesyłania składek, uporządkowania danych i mniejszej liczby kontroli podatkowych.
„Jeśli nowy program umożliwi wcześniejszy zwrot VAT, to moje odczucia są bardzo pozytywne.”
„Nie widzę problemu. Dobre oprogramowanie lub księgowa wyśle plik za mnie.”
„Usprawni to i przyspieszy rozliczenia VAT z Urzędem Skarbowym.”
„Uważam, że JPK to zasadne narzędzie informatyczno – analityczne, które pomoże w uszczelnieniu systemu podatkowego. Składanie JPK nie powinno być uciążliwe dla przedsiębiorcy pod warunkiem implementacji w systemach księgowych.”
„Myślę że składanie JPK ma sens. Z jednej strony wyeliminuje część oszustw podatkowych, z drugiej strony mam nadzieję, że doprowadzi do zmniejszenia papierologii. “
„Myślę, że obowiązek składania JPK doprowadzi do rzetelnego prowadzenia księgowości przez wszystkich przedsiębiorców, da poczucie sprawiedliwości mikro i małym firmom, zapewni równe szanse w rozwoju firmy. W szczególności doprowadzi do ograniczenia wyłudzenia podatku VAT przez nieuczciwych przedsiębiorców.”
„Dzięki temu US powinny zlecać mniej kontroli rzetelnym firmom.”
„Mam nadzieje, ze zredukuje to ilość pytań ze strony urzędu skarbowego w sytuacjach gdy chce zwrot nadwyżki VAT.”
POSTAWY NEUTRALNE WYNIKAJĄ Z NIEWIEDZY
Uczestnicy badania inFakt, którzy na razie wstrzymują się z jednoznaczną oceną JPK, najczęściej robią tak z niewiedzy. Wiele osób w tej grupie liczy na to, że tematem zajmie się księgowa lub ich program do księgowania.
„Kolejna rzecz, którą będzie musiała zrobić moja księgowa.”
“Mała wiedza o JPK sprawia, że nie czuję się pewnie w tym temacie. Mam nadzieję, że program księgowy będzie do tego przygotowany i znajdę tam wszystkie niezbędne informacje, jak składać JPK.”
Równie liczna grupa dostrzega w równym stopniu plusy i minusy takiego rozwiązania.
„Nie mam nic przeciwko samej idei JPK, jednak biorąc pod uwagę swoje doświadczenie w branży IT oraz wiedzę na temat jakości przygotowanych rozwiązań w naszym sektorze publicznym, mam obawy, czy aby na pewno wszystko będzie działać tak, jak należy. Nie odpowiada mi za to przesyłanie JPK co miesiąc – po to wybrałem kwartalny sposób rozliczania, aby nie siedzieć w każdym miesiącu nad sprawami księgowymi, a teraz nie będę miał wyjścia.”
„Mogą być problemy, jak pominie się jakąś mało istotną fakturę, ale ogólnie może to pozytywnie wpłynąć na systematykę pracy.”
„Sama idea nie jest zła, niemniej jednak znacznie utrudnia prowadzenie działalności gospodarczej mikro i małym przedsiębiorcom. Moim zdaniem wielu przedsiębiorców będzie mało dużo problemów z wysyłką m.in. struktury JPK_FAKTURA, nawet używając udostępnionego przez MF programu Excel. Z doświadczenia wiem, że przedsiębiorcy popełniają wiele błędów, a są i tacy, którzy nie potrafią obsługiwać komputera do tego stopnia bądź w ogóle go nie posiadają.”
„Wady: dodatkowa praca/ewentualny koszt. Zaleta: wyższa ściągalność VAT – jeśli ktoś nie ma nic do ukrycia, nie powinien się przejmować”
“Jeśli pomoże to w walce z wyłudzeniami VAT-u, to jestem za. Jeśli natomiast ma to być narzędzie do kwestionowania większości kosztów firm, to jestem przeciw.”
“Z jednej strony przynosi dodatkowe obowiązki z drugiej może pozwoli wykazać nieprawidłowości oraz zmotywować do terminowego opłacania faktur.”
Czy rzeczywiście jest się czego obawiać?
Aneta Socha, ekspert kadrowo-podatkowy inFakt:
– JPK dla mikroprzedsiębiorców jest w ostatnim czasie tematem bardzo szeroko omawianym. Przypomnę, że struktura JPK_VAT, którą od 1 stycznia będą składać także mikroprzedsiębiorcy będący czynnymi podatnikami VAT, jest niczym innym jak wykazem informacji z rejestru sprzedaży i rejestru zakupów. Można powiedzieć, że jest to uzupełnienie deklaracji VAT. Deklaracja VAT zawiera dane liczbowe, a JPK_VAT jest jej uzupełnieniem o szczegółowe dane kontrahentów.
System ten został wprowadzony, aby urzędy miały dokładniejsze dane, szybszą możliwość ich sprawdzenia i łatwiejszy sposób przeprowadzenia kontroli. Oczywiście jest to dodatkowy obowiązek dokumentacyjny, ale dzięki niemu szybciej możemy odnieść się do pytań czy też wątpliwości urzędu. Postępowania wyjaśniające i kontrole będą prawdopodobnie mniej kosztowne i mniej czasochłonne – w większości przypadków będzie można wszystko wyjaśnić telefonicznie lub mailowo, bez konieczności osobistej wizyty w urzędzie.