W swoim najnowszym raporcie międzynarodowa firma doradcza Cushman & Wakefield wskazała najpopularniejsze lokalizacje wschodzące dla centrów danych w Europie – w tej grupie miast znalazły się: Berlin, Reykjavik, Oslo, Warszawa, Zurych, Mediolan, Wiedeń, Madryt i Praga. Europejski rynek centrów danych jest od dawna zdominowany przez tzw. rynki FLAP-D, do których zalicza się Frankfurt, Londyn, Amsterdam, Paryż i Dublin, tj. miasta z rozbudowanymi sektorami biznesowymi i finansowymi.
Rynki FLAP-D są nadal kluczowe dla ekosystemu centrów danych jako punkty wejścia – powstają na nich obiekty o mocy ponad 500 MW – jednak na zainteresowanie nimi niekorzystnie wpływają obecnie ograniczenia fizyczne, między innymi brak energii niezbędnej do zasilania centrów danych, ograniczona podaż i konieczność bycia bliżej użytkowników regionalnych.
Z powodu tych ograniczeń i w odpowiedzi operatorów na popyt ze strony klientów w całym regionie na rynku centrów danych pojawiły się nowe lokalizacje. Pandemia COVID-19 tylko przyśpieszyła ten trend, ponieważ miliony osób nadal pracują z domu, co przekłada się na wzrost popytu i szans na rynkach drugorzędnych.
Stephen Kirby, Partner, Data Centre Advisory Group, Cushman & Wakefield, powiedział: „Rosnące ceny gruntów, ograniczona dostępność energii, tymczasowe wstrzymanie budowy centrów danych na niektórych rynkach FLAP-D oraz popyt na szybkie łącza światłowodowe sprawiły, że dostawcy hiperskalowi przenoszą zadania realizowane przez centra danych z tradycyjnych rynków do lokalizacji położonych bliżej swoich klientów. Ruch ten spowodował wzrost aktywności we wschodzących lokalizacjach centrów danych – miastach, które można byłoby sklasyfikować jako core w przypadku każdego innego rodzaju nieruchomości.
Wiele różnych funduszy emerytalnych, państwowych funduszy inwestycyjnych, funduszy infrastrukturalnych i firm private equity dostrzega potencjał inwestycyjny w centrach danych i poszukuje możliwości wejścia na rynek europejski”.
Kevin Imboden, Research Director, Data Centre Advisory Group, Cushman & Wakefield, powiedział: – Olbrzymie zapotrzebowanie centrów danych na energię powoduje znaczący wzrost inwestycji na rynkach, które potrafią wykorzystać niezawodne, niskokosztowe zielone źródła energii takie jak energia wodna. W związku z tym rośnie zainteresowanie rynkami takimi jak kraje nordyckie, których zaletą jest także bliskość efektywnie funkcjonujących hubów biznesowych.
Miasta wymienione w raporcie European Secondary Markets: The Growth Story for the New Decade stanowią awangardę wśród rynków wschodzących – każde charakteryzuje się własnym, lokalnym ekosystemem dostawców usług w chmurze, deweloperów, inwestorów i najemców.
Spośród analizowanych miast, Reykjavik (212 MW), Berlin (199 MW), Warszawa (128 MW), Oslo (125 MW) i Zurych (117 MW) mogą stać się w perspektywie najbliższych pięciu-dziesięciu lat największymi, drugorzędnymi rynkami centrów danych. Największy wzrost mocy w porównaniu z obecnym poziomem odnotuje Berlin (+126%), a w dalszej kolejności – Reykjavik (+121%), Oslo (86%), Warszawa (+67%) i Zurych (+61%).
Berlin
Ponieważ Frankfurt jest głównym ośrodkiem usług finansowych i centrów danych w Niemczech, od dłuższego czasu pojawiało się pytanie o to, które miasto stanie się drugorzędnym rynkiem w tym kraju. Ostatnie wydarzenia coraz wyraźniej pokazują, że Berlin wyłania się jako najbardziej atrakcyjne miasto, w którym duże kampusy planuje zarówno e-shelter, jak i debiutant na tym rynku firma Vantage. Docelowo oba projekty zwiększą moc Berlina do blisko 200 MW i poszerzą ofertę lokalnego rynku, na którym wśród kilku lokalnych operatorów funkcjonuje już e-shelter ze swoją pierwszą lokalizacją oraz GTT, Colt i CarrierColo. Microsoft Azure obsługuje lokalnie północny region Niemiec, ale na rynek będą wchodzili jeszcze inni wiodący dostawcy usług w chmurze.
Reykjavik
Reykjavik jest popularną alternatywą dla firm zainteresowanych obiektami położonymi bliżej Ameryki, a jednocześnie pragnących pozostać w Europie. Jest także ważną lokalizacją umożliwiająca zastosowanie komputerów wysokiej wydajności i kopanie kryptowalut dzięki dostępności taniej energii geotermalnej i wodnej. Niedawno przejęty Etix dysponuje jednym lokalnym kampusem, a firmy Advania, Reykjavik DC i Verne Global posiadają własne obiekty oferujące możliwości rozbudowy w kilku etapach. Oferowane są również różnego rodzaju zachęty podatkowe i dostęp do otwartego na współpracę lokalnego dostawcy mediów.
Warszawa
Warszawa cieszy się w ostatnim czasie sporym zainteresowaniem ze strony dostawców hiperskalowych, deweloperów i podmiotów z szerszego ekosystemu, zastanawiających się nad najlepszym sposobem obsługi rynku Europy Środkowo-Wschodniej. Warszawa przyciągnęła znaczne inwestycje realizowane przez międzynarodowe firmy, między innymi firmę Microsoft, która podjęła niedawno decyzję o zainwestowaniu ponad 1 mld dolarów w lokalną infrastrukturę, szkolenia i usługi w chmurze przeznaczone dla przedsiębiorstw i instytucji rządowych. Na uwagę zasługuje także amerykański operator hiperskalowy Vantage, który planuje wejść na ten rynek w roku 2021 z pierwszym etapem kampusu, którego docelowa moc wyniesie 64 MW – dwukrotnie więcej niż wynosi obecna wielkość rynku.
Oslo
Ponieważ operatorzy centrów danych i ich klienci stawiają coraz bardziej na ekologię, dostępna w Norwegii (w tym w Oslo) tania energia wodna sprawia, że kraj ten jest atrakcyjny dla dużych inwestycji. Rząd norweski wsparł rozwój inwestycji w tej dziedzinie poprzez wprowadzenie pakietu zachęt w zakresie opodatkowania energii i nieruchomości, aby przyciągnąć operatorów hiperskalowych zarówno do Oslo, jak i innych regionów. Rynek powierzchni kolokacyjnej w Oslo jest zdominowany przez graczy lokalnych, między innymi DigiPlex (trzy obiekty), lokalny punkt wymiany ruchu internetowego OS-IX (wspierany przez Bulk Infrastructure) oraz Green Mountain z powstającym, dużym kampusem o docelowej mocy 75 MW. Łącza z resztą Europy staną się jeszcze szybsze pod koniec 2020 roku dzięki uruchomieniu nowego światłowodu Skagenfibre o długości 170 km, który połączy Hirtshals w Danii z Larvik i Oslo w Norwegii.
Zurych
Zurych, będący ważnym ośrodkiem finansowym i największym miastem w Szwajcarii, jest także dynamicznie rozwijającym się rynkiem centrów danych, na którym działają operatorzy globalni (Equinix, Colt), paneuropejscy (Interxion, e-shelter NTT) i firmy lokalne (między innymi trzy lokalizacje dla Green Datacenter). Google Cloud i Microsoft Azure dysponują lokalnymi obiektami w regionie, a firma Equinix niedawno uruchomiła Azure ExpressRoute umożliwiając szybszy dostęp w jej obiektach znajdujących się w Zurychu. Miasto jest atrakcyjne także dla mniejszych firm oferujących oprogramowanie chmury, o czym świadczy niedawne wejście na ten rynek Oracle Cloud w ramach wspierania swojego lokalnego Smart Innovation Lab oraz planów dalszych inwestycji IT klientów regionalnych. W najbliższej przyszłości pojawi się na tym rynku amerykański deweloper hiperskalowy firma Vantage, która planuje realizację pierwszego etapu (8 MW) kampusu o docelowej mocy 40 MW, przewidzianego na rok 2021.