Zagrożenie czy błogosławieństwo? Technologie teleinformatyczne nie mają jednego oblicza. O tym jakie globalne wyzwania wiążą się z innowacjami, codziennie ułatwiającymi nam życie, mówił na wykładzie w Państwowym Instytucie Badawczym NASK były ambasador USA w Polsce a obecnie wicerektor University of Virginia ds. stosunków międzynarodowych Stephen D. Mull. Wśród wyzwań, wobec których stają współczesne społeczeństwa, wymienił kolosalną ilość danych,
gromadzonych na podstawie aktywności użytkowników internetu. – Z tych danych korzystają rządy państw i prywatne przedsiębiorstwa. Z jednej strony to daje narzędzia do poprawy bezpieczeństwa lub usprawnienia usług. Z drugiej, wiąże się z zagrożeniem dla prywatności osób, których te dane dotyczą – mówił ambasador.
Nie istnieją spójne regulacje, dotyczące danych osobowych, które obowiązywałyby we wszystkich krajach. W Unii Europejskiej przepisy, dotyczące ich gromadzenia i przetwarzania są znacznie bardziej restrykcyjne niż w USA. Jak zaznaczył Stephen D. Mull, niektóre przedsiębiorstwa zwracają uwagę, że jest to utrudnienie w ich działalności.
Wyzwaniem może być też sama ilość danych, które generujemy jako cywilizacja. Wydawałoby się, że im więcej, tym lepiej – ale nie zawsze tak jest. – W masie danych cenna wiedza jest ukryta. Aby ją poznać, trzeba te dane poddać właściwej obróbce. Gdy ilość danych zwiększa się w takim tempie jak dziś, trzeba szukać nowych, skuteczniejszych metod analitycznych. To wyzwanie podejmują instytucje takie jak NASK, gdzie rozwijane są narzędzia analityczne, w tym narzędzia oparte na sztucznej inteligencji – mówił były ambasador.
Sztuczna inteligencja jest jedną z technologii, która ma szansę zmienić świat. Ale nie tylko na lepsze. – W życiu mało co jest czarne lub białe. Konsekwencje działania technologii zależą w największej mierze od tego, w jaki sposób je stosujemy – przypomniał. Jedną z dziedzin, w których sztuczna inteligencja jest rozwijana intensywnie jest technika wojskowa, z czym od lat wiążą się jednocześnie nadzieje i lęki. Nadzieje związane są z tym, że automatyczne systemy uzbrojenia będą bardziej precyzyjne i zdolne do szybszej reakcji niż ludzcy operatorzy, natomiast obawa dotyczy utraty kontroli nad działaniem broni.
Mówiąc o sztucznej inteligencji, ambasador wspomniał też o problemie dezinformacji i propagandy w mediach społecznościowych. Te działania mogą być w dużej mierze automatyzowane, np. prowadzone przez boty, podszywające się pod uczestników dyskusji. Portale społecznościowe rozwijają narzędzia do eliminacji botów i pracują nad systemem ochrony użytkowników przed fake news i trollingiem – tu z kolei uczące się programy mogą wspierać administratorów i moderatorów.
– Wobec tych wyzwań musimy jednoczyć siły i dzielić się wiedzą. Ważne jest także, aby wiodącą rolę w pracowaniu nad rozwiązaniami powierzyć środowiskom naukowym i akademickim. Uniwersytety i ośrodki naukowe takie jak NASK i takie jak moje obecne miejsce pracy University of Virginia, to naturalne centra, w których wypracowywane są odpowiedzi na nowe wyzwania – podkreślał Stephen D. Mull.- Między naukowcami a ośrodkami decyzji politycznych powinna trwać stała współpraca, pozwalająca na zastosowanie wyników prac ekspertów. Co istotne, współpracować powinni specjaliści z różnych dziedzin, bowiem wyzwania, związane z nowymi technologiami, to zagadnienie nie tylko dla specjalistów w dziedzinie data science, ale też psychologów, socjologów, prawników i innych.
Wykład ambasadora Stephena D. Mulla New Frontiers in Artificial Intelligence and Data Science: Risks and Opportunities in International Relations” odbył się w ramach cyklu seminariów, związanych z tematyką sztucznej inteligencji, organizowanych w NASK w ramach rozpoczynającego działalność Centrum AIDA (Artificial Intelligence and Data Analysis). Stephen D. Mull jest zasłużonym amerykańskim dyplomatą. W latach 2012-2015 był ambasadorem USA w Polsce. Obecnie pełni funkcję wicerektora Uniwersytetu Wirginii ds. stosunków międzynarodowych.