Najnowszy Raport Zespołu Dyżurnet.pl działającego w NASK, wskazuje, że nadal, podobnie jak w poprzednich latach, największa jest liczba zgłoszeń dotyczących treści przedstawiających potencjalnego seksualnego wykorzystywania dzieci. To, co zdecydowanie odróżnia miniony rok od wcześniejszych lat w działalności Dyżurnet.pl to zwiększenie liczby materiałów samodzielnie tworzonych przez dzieci i młodzież, ale też szybkość w reagowaniu na potwierdzone przypadki seksualnego wykorzystywania dzieci.
Ogromną rolę w tym postępie odegrały nowe technologie, a szczególnie wykorzystanie sztucznej inteligencji w narzędziach wspierających działania Dyżurnet.pl.
Jak wskazują autorzy Raportu, Zespół Dyżurnet.pl liczba zgłoszeń w 2022 roku dotycząca materiałów przedstawiających seksualne wykorzystanie dzieci wyniosła 6737, twardej pornografii 475, rasizmu i ksenofobii 372 i były to liczby zbliżone do tych z roku 2021. Wyraźnie zmniejszyła się liczba w kategorii – inne nielegalne treści z 7128 w 2021 roku do 3306 w 2022 roku. Największej liczby zgłoszeń, bo blisko 9,5 tysiąca dokonano za pomocą formularza na stronie internetowej dyżurnet.pl.
– Wśród wszystkich materiałów przedstawiających seksualne wykorzystywanie dzieci zgłoszonych do Dyżurnet.pl w 2022 roku, 15 procent to treści samodzielnie wytworzone przez małoletnich. To aż dwukrotny wzrost w porównaniu z poprzednim rokiem. W analizowanych materiałach eksperci Dyżurnet.pl zauważają znaczne obniżenie wieku, w którym po raz pierwszy dzieci tworzą takie materiały – mówimy tu nawet o wieku wczesnoszkolnym – podkreśla Martyna Różycka Kierownik Działu Reagowania na Nielegalne Treści w Internecie Dyżurnet.pl.
To, co niezwykle ważne w sytuacji potwierdzenia, że materiał pokazuje seksualne wykorzystanie dziecka to szybkość reakcji w usunięciu takich zdjęć lub filmów z sieci. Szybkość reakcji bezpośrednio przekłada się na skalę krzywdy doznawanej przez dziecko, którego wizerunek znalazł się w sieci. Z najnowszego Raportu Dyżurnet.pl dowiadujemy się, że 37 procent zostało usuniętych w dniu zgłoszenia, a kolejne 37 procent – do 24 godzin. Żaden ze zgłoszonych do Dyżurnet.pl materiałów nie pozostał dostępny online.
Szczególne wsparcie zarówno w szybkości działania, jak i liczby analizowanych materiałów dają nowe technologie, szczególnie sztuczna inteligencja, działania związane z analizą obrazu. W tym obszarze Dyżurnet.pl realizuje projekt APAKT, który wykorzystując właśnie sztuczna inteligencję pozwala przeanalizować miliony materiałów pokazujących seksualne wykorzystywanie dzieci, szybko reagować, blokować materiały, ale też identyfikować ofiary, by dotrzeć do nich z pomocą.
O tym jak istotne jest dobre i rozsądne wykorzystywanie technologii powiedziała Martyna Różycka: – Rozwój technologii to szanse i zagrożenia. Szanse, ponieważ technologie pomagają analitykom w ocenianiu materiałów pod kątem nielegalności i zwiększają wydajność w ich blokowaniu. Ale i zagrożenia, bo to również technologie tworzą nowe pola do nadużyć. Dzieci, które chętnie korzystają ze wszystkich nowinek, nie zawsze są świadome niebezpieczeństw. I tutaj jest nasza rola, jako opiekunów, ekspertów bezpieczeństwa, aby wciąż tworzyć świat technologii jak najbardziej przyjazny i bezpieczny dla dzieci i młodzieży.
W Raporcie 2022 Dyżurnet.pl, autorzy opisują również nowe zjawiska i produkty takie, jak np. metawersum, ale też na czym polega używanie stron maskujących treść, czyli takich, które wyświetlają nielegalną treść jedynie po wprowadzeniu odpowiedniego odsyłacza.
– Analiza zgłoszeń otrzymanych od użytkowników oraz instytucji pozawala na badanie zjawisk, które ciągle zagrażają bezpieczeństwu dzieci i młodzieży w internecie oraz podczas użytkowania nowych technologii. W odpowiedzi konieczna jest współpraca pomiędzy opiekunami a twórcami technologii oraz dziećmi, aby umieć przewidzieć zagrożenia w innowacyjnych technologiach – mówi Martyna Różycka.
NASK od wielu lat współpracuje z wieloma instytucjami, społecznościami, aby działać na rzecz bezpieczeństwa najmłodszych w sieci, ale też edukować, jak najwięcej osób, grup, środowisk.