Do 15 sierpnia 2024 wszystkie placówki pracujące z dziećmi i młodzieżą mają obowiązek wdrożenia standardów ochrony dzieci. Szkoły, przedszkola, kluby sportowe, a nawet hotele. Wszystko po to, by wzmocnić w Polsce ochronę dzieci i młodzieży przed krzywdzeniem. Fundacja Orange podkreśla, żeby w opracowanych standardach nie pomijać kwestii związanych z cyfrową aktywnością, bo to ważny aspekt życia młodych.
Kiedy rok temu wdrożyliśmy w Fundacji Orange politykę ochrony dzieci, nie było jeszcze wiadomo, że będzie to obligatoryjne dla wszystkich placówek działających na rzecz dzieci i młodzieży. Stało się tak za sprawą przyjętych w sierpniu 2023 przepisów nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nazwanej „ustawą Kamilka”. To właśnie po śmierci 8-letniego chłopca zakatowanego przez swojego ojczyma, ponownie zawrzało wśród opinii publicznej w kwestii krzywdzenia dzieci.
Wprowadzone regulacje mają na celu wzmocnić ochronę dzieci i młodzieży przed przemocą na wielu polach. Jednym z tych obszarów jest obowiązek wdrożenia „Standardów ochrony małoletnich” we wszystkich placówkach pracujących z dziećmi i młodzieżą. Placówki oświatowe, wychowawcze, opiekuńcze, religijne, medyczne, rekreacyjne i sportowe, organizacje pozarządowe działające na rzecz dzieci, a nawet ośrodki wypoczynkowe – wszystkie muszą wprowadzić własne standardy do 15 sierpnia 2024. Za niewykonanie tego obowiązku przewidziane są kary. Warto, aby rodzice też mieli świadomość i sprawdzali, czy placówki, do których uczęszczają ich dzieci, a nawet ośrodki wypoczynkowe czy kolonijne, mają wdrożone standardy.
Standardy ochrony dzieci w placówce – jak je tworzyć?
To ważne, żeby placówki nie tylko „odhaczyły” niezbędne rejestry i opracowały dokumenty, ale przede wszystkim podjęły świadomą refleksję na temat tego, jak mogą skuteczniej chronić młodych ludzi, dbać o ich bezpieczeństwo i na co dzień przeciwdziałać nadużyciom.
Standardy ochrony w placówce, do której uczęszcza Wasze dziecko, powinny zawierać m.in.
- zasady bezpiecznych relacji dziecka z dorosłymi/personelem placówki – wychowawcami czy wolontariuszami,
- zasady przeciwdziałania i interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia czy zaniedbania dziecka,
- obowiązkowe sprawdzenie personelu w rejestrze sprawców przestępstw na tle seksualnym.
Ochrona dzieci w środowisku cyfrowym
Krzywdy dzieją się także w środowisku cyfrowym i mają realny wpływ na samoocenę i stan emocjonalny dziecka. Cyberprzemoc, hejt, mowa nienawiści, grooming, sexting, patotreści, deepfak’i – to ciemna strona cyfrowych aktywności, której efekty są w realu. Dlatego w dzisiejszych czasach warto też, aby standardy ochrony małoletnich uwzględniały aspekty związane z cyfrową aktywnością dzieci i młodzieży np. zasady korzystania z internetu i urządzeń elektronicznych w placówce, ochrony dzieci przed szkodliwymi treściami. Ważne też, żeby ustalić zasady kontaktowania się personelu placówki z podopiecznymi – także w oparciu o ogólnodostępne komunikatory. Po inspiracje warto sięgnąć m.in. do polityki ochrony dzieci w naszej Fundacji.
Przy okazji tworzenia standardów warto przeanalizować także kwestie związane z publikacją wizerunków dzieci w internecie, aby chronić je przed niebezpiecznymi konsekwencjami zamieszczania treści z ich udziałem. Tych może być bardzo wiele, o czym piszemy w tekście: Wizerunek dziecka w internecie – publikować czy nie?
O wizerunku dziecka w internecie – poradnik z UODO
Chociaż zdjęcia i filmy z udziałem dzieci to codzienność w internecie i często udostępniane są w dobrych zamiarach, z poczucia dumy czy radości, to konsekwencje tych publikacji mogą stanowić zagrożenie dla ich dobra i bezpieczeństwa.
Dodatkowo obserwujemy, że mnóstwo treści z udziałem dzieci publikuje się w internecie w sposób nadmierny, bezrefleksyjny, czasami niepotrzebnie czy bez poszanowania ich zdania, granic, a nawet godności. Nie myśląc także o ich przyszłości i o tym, że dana treść może zostać w sieci na zawsze. To ważne, aby z większą troską chronić wizerunki dzieci w środowisku cyfrowym, a przy okazji nauczyć je dbania o siebie i innych w internecie.
Dlatego dla wszystkich osób pracujących z dziećmi i młodzieżą w różnych placówkach i organizacjach Fundacja Orange wspólnie z Urzędem Ochrony Danych Osobowych przygotowała specjalny poradnik „Wizerunek dziecka w internecie. Publikować czy nie?”. Do pobrania za darmo https://fundacja.orange.pl/wizerunki-dzieci