Każdy, kto używa odbiornika telewizyjnego lub radiofonicznego jest zobowiązany do jego rejestracji oraz uiszczania opłat abonamentowych. Zasada dotyczy wszystkich, z wyjątkiem osób ustawowo zwolnionych od opłat, pod warunkiem dopełnienia stosownych formalności.
Stawki opłat abonamentowych są określane przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji i w tym roku wynoszą miesięcznie za radioodbiornik 8,70 zł, a za odbiornik telewizyjny lub telewizyjny i radiofoniczny 27,30 zł Osoby zobowiązane do uiszczania opłat abonamentowych, które do 25 stycznia 2024 roku opłacą abonament RTV za cały rok z góry, otrzymają zniżkę w wysokości 10%. Można również skorzystać z pozostałych upustów z tytułu wnoszenia opłat za okres dłuższy niż 1 miesiąc.
W zależności od kraju, w Europie funkcjonują różne modele finansowania mediów publicznych. Zaangażowanie poszczególnych operatorów pocztowych w kontrolę opłat abonamentowych jest zjawiskiem powszechnym w Europie. Zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi, w naszym kraju to Poczta Polska jest zobowiązana do rejestrowania odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych, przyjmowania i ewidencjonowania opłat abonamentowych oraz wykonania kontroli ich uiszczania. Formalności związanych z rejestracją odbiorników można dokonać za pośrednictwem strony internetowej lub w placówkach pocztowych na terenie całego kraju.
Poczta Polska dokonuje kontroli wykonywania obowiązku rejestracji odbiorników RTV na podstawie art. 7 Ustawy o opłatach abonamentowych oraz w oparciu o przepisy Kodeksu Postępowania Administracyjnego, które wskazują w jaki sposób prowadzić postępowanie pokontrolne, w celu wydania decyzji administracyjnej. Ważne jest, że żaden listonosz nie posiada uprawnień do przeprowadzania kontroli obowiązku rejestracji odbiorników! Dokonują tego wyłącznie upoważnieni pracownicy Centrum Obsługi Finansowej Poczty Polskiej. Kontrolerzy muszą się wylegitymować podczas kontroli, a wzór legitymacji określa rozporządzenie.
Poczta Polska, w ramach realizowanych zadań, prowadzi obsługę Klientów (bezpośrednią w placówkach, telefoniczną oraz korespondencyjną). Pisma wyjaśniające, skargi, reklamacje, wnioski są rozpatrywane na każdym etapie prowadzonej sprawy i postępowania. Każdy Klient może skorzystać z trybu odwołania się, wynikającego z przepisów Kodeksu Postępowania Administracyjnego lub Ustawy o opłatach abonamentowych. W przypadku prowadzonej już egzekucji również na każdym etapie postępowania istnieje możliwość składania zarzutów i zażaleń, a także skarg do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Wnioski o umorzenie i rozłożenie na raty płatności Klient może składać bezpośrednio do KRRiT.
Kto nie musi opłacać abonamentu
Obowiązujące w Polsce przepisy prawne ściśle określają, jakim osobom przysługuje zwolnienie od uiszczania opłat abonamentowych. Lista obejmuje m.in. osoby, co do których orzeczono I grupę inwalidztwa, całkowitą niezdolność do pracy, znaczny stopień niepełnosprawności, trwałą lub okresową całkowitą niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, osoby, które otrzymują świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub rentę socjalną, osoby niesłyszące i niewidome przy spełnieniu określonych kryteriów, osoby, które ukończyły 60 lat oraz mają prawo do emerytury, osoby spełniające kryteria dochodowe określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych, osoby, które mają prawo do korzystania ze świadczeń pieniężnych z tytułu ustawy o pomocy społecznej, osoby bezrobotne, osoby posiadające prawo do zasiłku i świadczenia przedemerytalnego, otrzymujące zasiłek dla opiekuna. Na podstawie odrębnych ustaw zwolnieni są również: inwalidzi wojenni i wojskowi, kombatanci będący inwalidami wojennymi lub wojskowymi, członkowie rodzin po wskazanych kombatantach, osoby posiadające status weterana poszkodowanego na podstawie ustawy o weteranach działających poza granicami państwa.
Szczegółowa lista osób, którym przysługują uprawnienia do zwolnienia od opłat abonamentowych znajduje się na stronie internetowej Poczty.
Seniorzy, którzy ukończyli 75 lat i dokonali rejestracji odbiornika radiofonicznego lub telewizyjnego, są zwolnieni z uiszczania opłat abonamentowych. Osoby te nie są zobowiązane do zgłaszania w placówkach pocztowych uprawnień do zwolnienia od opłat, gdyż z mocy prawa są zwolnione od ich uiszczania. Warunkiem jest dokonanie formalnej rejestracji odbiornika oraz posiadanie przez Pocztę Polską danych PESEL, stanowiących podstawę do udzielenia zwolnienia od opłat.
Pozostałe osoby, którym przysługują uprawnienia do zwolnienia od opłat, powinny zgłosić uprawnienia w dowolnej placówce pocztowej.
Jakie dokumenty należy okazać w placówce pocztowej, by uzyskać zwolnienie z obowiązku uiszczania opłat abonamentowych?
Zgodnie z obowiązującym uregulowaniami prawnymi osoby, którym przysługują uprawnienia do zwolnienia od opłat abonamentowych, powinny zgłosić się do wybranej placówki pocztowej i przedstawić stosowne dokumenty, potwierdzające uprawnienia do zwolnienia.
W przypadku osób z niepełnosprawnością konieczne jest orzeczenie właściwego organu. Jeśli dotyczy to osób niedowidzących niezbędne będzie okazanie legitymacji Polskiego Związku Niewidomych lub Związku Ociemniałych Żołnierzy RP, albo orzeczenie właściwego organu orzekającego o zaliczeniu do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności z tytułu uszkodzeń narządu wzroku, lub orzeczenie właściwego organu orzekającego, stwierdzające uszkodzenie narządu wzroku (ostrość wzroku nie przekraczająca 15%) lub zaświadczenie wystawione przez zakład opieki zdrowotnej, potwierdzające powyższe parametry.
Z opłat abonamentu zwolnieni są również inwalidzi wojenni i wojskowi. Do uzyskania zwolnienia od opłat wystarczy książka inwalidy wojennego lub wojskowego wystawiona przez organ emerytalno-rentowy. W przypadku kombatantów, będących inwalidami wojennymi lub wojskowymi jest to legitymacja osoby represjonowanej.
Emeryci powinni natomiast okazać dowód osobisty, potwierdzający ukończenie 60 lat oraz decyzję organu emerytalno-rentowego o wysokości emerytury w danym roku. Może to być odcinek emerytury lub decyzja o przyznaniu albo waloryzacji emerytury. Natomiast osoby w wieku przedemerytalnym powinny posiadać decyzję ZUS o przyznaniu świadczenia przedemerytalnego albo zaświadczenie o pobieraniu świadczenia przedemerytalnego.
Z uprawnień do zwolnienia od opłat abonamentowych mogą skorzystać również osoby posiadające status bezrobotnych. W tym przypadku wystarczy przedstawić w placówce pocztowej zaświadczenie z urzędu pracy o posiadaniu statusu bezrobotnego.
Zwolnienie od opłat przysługuje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedstawiono w placówce pocztowej dokument potwierdzający uprawnienia do zwolnienia. W przypadku zwolnień okresowych należy pamiętać o konieczności zgłoszenia posiadania uprawnień na kolejny okres. Brak takiego zgłoszenia skutkuje koniecznością wnoszenia opłat abonamentowych za kolejne okresy.
Warto również zadbać o dopełnienie formalności związanych z aktualizacją danych osobowych i adresowych, zmianą liczby użytkowanych odbiorników RTV czy ich wyrejestrowaniem, a także zmianą miejsca użytkowania odbiornika. Można tego dokonać również pod powyższym adresem internetowym lub w dowolnej placówce pocztowej.
Pomoc infolinii
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości czy pytań w sprawie abonamentu RTV można zadzwonić na infolinię Poczty Polskiej (43) 842 06 06 (opłata wg cennika operatora). Infolinia jest czynna od poniedziałku do piątku w godz. 8:00–20:00.