Poziom cyfryzacji zakładów produkcyjnych z roku na rok wzrasta. Czy oznacza to, że polskie fabryki są gotowe na wdrażanie rozwiązań oferowanych przez Przemysł 4.0? Przemysł to jeden z filarów europejskiej gospodarki. Według danych Komisji Europejskiej zrzesza on ok. 2 mln przedsiębiorstw, zatrudniających łącznie ponad 33 mln osób. Internet rzeczy, przetwarzanie danych w chmurze, zaawansowana analiza ogromnych zbiorów danych, sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe czy drukowanie
3D to główne trendy, na których ma bazować w najbliższych latach. Według szacunków Unii Europejskiej cyfryzacja produktów i usług w ciągu najbliższych 5 lat może zwiększyć roczny przychód, generowany przez europejską gospodarkę o ponad 110 mld euro rocznie.
Sektory, chcące korzystać z najbardziej nowoczesnych rozwiązań, muszą zmierzyć się z poważną konkurencją ze strony bardziej rozwiniętych technologicznie rejonów świata. W tyle zostaje wiele małych i średnich przedsiębiorstw, pojawiają się również duże dysproporcje między poziomem cyfryzacji przemysłu poszczególnych państw i regionów. Nierówności te obrazuje raport „State of Data Innovation in the EU”, przygotowany przez ośrodek analityczny Center for Data Innovation, w którym zaprezentowano w jaki sposób państwa członkowskie UE rozwijają się pod kątem cyfryzacji. Polska zajęła w tym rankingu niewysokie 20 miejsce, wyprzedziły nas takie kraje jak Litwa, Łotwa czy Słowacja.
W wyrównywaniu tych różnic ma pomagać europejska platforma cyfryzacji przemysłu, która ma zapewnić wszystkim firmom w Europie – od start-upów po duże fabryki – możliwość korzystania z innowacji cyfrowych, wspierających modernizację produktów, ulepszanie procesów i dostosowywanie modeli biznesu do zmian zachodzących w gospodarce cyfrowej. Tym samym w ciągu kolejnych kilku lat państwa członkowskie, UE i przedsiębiorstwa planują wspólnie zainwestować ponad 50 mld euro w cyfryzację europejskiego przemysłu.
Polski przemysł nie nadąża?
W jaki sposób trend ten przekłada się na polski przemysł? Interesujące wnioski dostarcza raport “Wyzwania polskich przedsiębiorstw w erze Industry 4.0”, przygotowany i opublikowany w czerwcu ubiegłego roku przez firmę analityczną ASD Consulting. W badaniu autorzy sprawdzali, czy polskie firmy są gotowe na wdrożenie rozwiązań oferowanych przez Przemysł 4.0 oraz na jakim etapie zaawansowania technologicznego są obecnie. Po analizie odpowiedzi ponad 130 managerów produkcji, reprezentujących kilkanaście różnych branż, m.in. urządzeń elektrycznych, spożywczej, motoryzacyjnej, przemysłu ciężkiego czy przetwórstwa tworzyw sztucznych okazało się, że zaledwie 8% firm, których reprezentanci brali udział w badaniu, wykorzystuje analizę danych dotyczących potencjalnych awarii lub eksploatacji części. Wskazywali też na bardzo niski udział automatycznego zbierania danych, będącego ważnym elementem Przemysłu. 4.0. Z drugiej strony aż 43% badanych w ciągu 2 najbliższych lat, a 16% w trakcie 2-5 lat chce wdrożyć w swoich przedsiębiorstwach rozwiązania służące do analizy danych, co pokazuje, że managerowie zdają sobie sprawę z konieczności inwestycji w cyfryzację oraz doskonalenie produkcji.
Zainteresowanie nowymi technologiami ze strony polskich przedsiębiorstw potwierdzają też dane, zawarte w raporcie PwC, dotyczące wyzwań współczesnej produkcji w przemyśle 4.0. Zgodnie z przewidywaniami, do 2020 roku wydatki polskich firm na działania związane z transformacją cyfrową zwiększą się do 7,7% ich rocznych przychodów.
Jest o co walczyć. Capgemini prognozuje, że inwestycje w inteligentne fabryki zwiększą efektywność produkcji o 27% w ciągu najbliższych 5 lat, co przełoży się na wzrost wartości dodanej dla światowej gospodarki w wysokości 500 mld dolarów.
– Przed polskimi przedsiębiorcami stoi duże wyzwanie rzeczywistej cyfryzacji przemysłu. Rozwiązania oparte na systemach IIoT pomagają przedsiębiorstwom optymalizować procesy produkcyjne i dzięki temu dotrzymać kroku szybko rozwijającej się zagranicznej konkurencji. Według raportu „Smart Manufacturing Report 2017” firmy, które wdrożyły systemy IIoT zauważyły wzrost efektywności przedsiębiorstw od 7 do nawet 50 proc. Wydatki na energię zmalały średnio o 5 proc., a koszty bezpośrednie zmniejszyły się w takich przedsiębiorstwach nawet o 20 proc. Dane te pokazują realne korzyści wynikające z cyfryzacji przemysłu poprzez zastosowanie Przemysłowego Internetu Rzeczy. Czas pokaże, jak szybko przemysł, szczególnie ten duży, przekona się do rozwiązań IIoT oraz w jakim kierunku będzie podążać cyfryzacja polskich fabryk – tłumaczy Artur Hanc, prezes firmy ELMODIS, specjalizującej się w rozwiązaniach IIoT.