Rząd przyjął projekt ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych

Najpóźniej w 2020 r. strony internetowe i serwisy administracji rządowej i samorządowej mają osiągnąć tzw. pełną dostępność. Dziś połowa witryn internetowych administracji publicznej jest niedostępna dla osób z różnymi niepełnosprawnościami i dysfunkcjami. W ramach projektu ustawy dostępność należy rozumieć jako zasady i techniki, jakie powinno się stosować przy projektowaniu, tworzeniu, utrzymywaniu i aktualizowaniu stron internetowych oraz aplikacji mobilnych, tak by były one

bardziej przystępne dla użytkowników. W Polsce żyje niemal 5 mln osób niepełnosprawnych, co stanowi ponad 12 proc. ludności. Rozwiązania zawarte w projekcie obejmą także ułatwienia dla osób starszych, osób z dysfunkcjami, takimi jak dysgrafia czy dysleksja. Niedostępność stron to także wyzwanie dla osób kontuzjowanych.

Projekt obejmie wszystkie organy publiczne posiadające strony internetowe lub aplikacje mobilne, w tym podmioty nieobjęte tzw. Krajowymi Ramami Interoperacyjności: podmioty tworzone przez samorządy (wodociągi, parki technologiczne, etc.), strony Senatu, Sejmu oraz Kancelarii Prezydenta.

Najważniejsze założenia:

• Wdrożenie tzw. jednolitego standardu zapewnianiającego dostępności dla wszystkich organów publicznych (w poszerzonym zakresie niż do tej pory);
• Wdrożenie zasady alternatywnego dostępu – zakłada się, że najważniejsza jest informacja niesiona przez publikowany dokument, a nie sam dokument, dlatego dla niedostępnych plików obywatel będzie miał prawo zadzwonić lub wysłać mail i poprosić o jego przeczytanie;
• Wdrożenie zasady priorytetów dostępności – bezwzględnie dostępne muszą być te informacje, które niosą za sobą skutki prawne – urząd powinien je uczynić dostępnymi w pierwszej kolejności;
• Wdrożenie zasady informacji zwrotnej – obywatel, kontaktując się z urzędem z wnioskiem o przekazanie informacji niesionych przez niedostępny dokument, informuje tym samym urząd, że ten dokument jest dla niego ważny. Zakłada się, że przez taki mechanizm urząd zyska świadomość istoty sprawy i zamieni ten i inne dokumenty na ich dostępne wersje;
• Stworzenie przestrzeni dla autorefleksji – pierwszy krok dla urzędu w realizacji obowiązku zapewnienia dostępności, to utworzenie deklaracji dostępności  – strony internetowej, która stanowi przewodnik dla osoby niepełnosprawnej, ułatwiający poruszanie się po witrynie urzędu;
• Wdrożenie zasady dostępu do wszystkich informacji publikowanych przez urząd  – np., podmiot publikujący treści na mediach społecznościowych, które nie dostarczają technicznej możliwości do zapewnienia dostępności, będzie musiał opublikować kopię tych informacji na swojej stronie internetowej;
• Wdrożenie procedury monitoringu realizacji przepisów ustawy i kar za niewywiązane się z obowiązku ustawy.

W projekcie przewidziano następujące kary:

1.  10 tys. zł kary na organ, który uporczywie unika zapewnienia dostępności;
2.  5 tys. zł kary za nieopublikowanie oświadczenia o dostępności;
3.  5 tys. zł kary za nieopublikowanie w formie dostępnej podstawowych informacji, które muszą zawsze i bezwzględnie być dostępne;

We wszystkich przypadkach organ otrzyma powiadomienie i wezwanie do naprawy, zanim zapadnie decyzja o karach.

Projekt ustawy wpisuje się w szersze działanie rządu jakim jest program Dostępność Plus., a także dostosowuje polskie prawo do unijnej dyrektywy w sprawie dostępności stron internetowych i mobilnych aplikacji organów sektora publicznego.

Dyrektywa nakazuje zwiększenie dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych w oparciu o wspólne wymogi dostępności dla osób z ograniczeniami funkcjonalnymi. Takie osoby to m.in. osoby niewidome i słabowidzące, osoby głuche
i słabosłyszące, czy osoby mające trudności w komunikowaniu się z otoczeniem, ale również osoby starsze.

Przyjęcie jednolitych wymagań powinno poprawić konkurencyjność firm zajmujących się programowaniem i projektowaniem stron internetowych lub aplikacji mobilnych, a także zmniejszyć koszty ponoszone przez sektor publiczny związane z zapewnieniem dostępności cyfrowej stron internetowych lub aplikacji mobilnych. W efekcie, obywatele skorzystają na szerszym dostępie do informacji prezentowanych przez sektor publiczny, co z kolei bezpośrednio przyczyni się do łatwiejszego korzystania z przysługujących im praw.

Nowe prawo ma wejść w życie 14 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innych terminach, tak, aby urzędy miały czas na dostosowanie stron internetowych i aplikacji mobilnych.