Zdjęcia, dokumenty, prezentacje, wiadomości… Codziennie generujemy mnóstwo informacji, które chcemy zapisać i przechować. Technologia musiała nadążyć za naszymi potrzebami i coraz większą ilością danych, dlatego udoskonalaliśmy ich nośniki. Z okazji 20 lat Samsung w Polsce zobaczmy, co zmieniło się w kwestii przechowywania danych i czy możemy być spokojni o zapisanie naszej historii dla przyszłych pokoleń.
Dzięki tabliczkom z pismem klinowym z V w. p.n.e., zapiskom na skórze, papirusie, a później papierze, informacje, chociaż nie w całości, przetrwały nawet tysiące lat. Wraz z upływem czasu i powiększaniem się dorobku ludzkości potrzebne jednak były nośniki, które będą w stanie zachować szersze spektrum informacji, stąd późniejsze dyski i taśmy perforowane (dźwięki) oraz błona fotograficzna (obrazy). Taśmy oraz bębny magnetyczne zostały wynalezione w latach 30-tych XX wieku, jednak w Polsce były używane jeszcze na początku dwudziestego pierwszego stulecia. Rozwój komputerów stał się motorem napędowym poszukiwań kolejnych rozwiązań.
Twardy dysk
Listę współczesnych nośników danych otwiera twardy dysk. Podstawą HDD jest talerz pokryty warstwą magnetyczną i głowica, która odczytuje i zapisuje dane. Ich pojemność rosła od nieznacznych 5 MB, poprzez gigabajty (nawet do 500) do 2 TB danych w 2009 roku i 4 TB w 2011. Chociaż pierwsze dyski twarde powstały w latach 50-tych, dziś nadal można je spotkać w większości komputerów w polskich domach. Ze względu na to, że dyski twarde, szczególnie w laptopach, mogą być narażone na uszkodzenia mechaniczne, użytkownicy często decydują się na dyski zewnętrzne, aby przechować niezbędne dane lub zrobić kopię zapasową dysku ze swojego komputera.
Miękki dysk
Praca na tym samym materiale, używając różnych komputerów, była kolejnym wyzwaniem. Odpowiedzią na potrzeby rynku stały się nośniki wymienne – dyskietki. Ze względu na to, że nośnik magnetyczny w dyskietkach był nałożony na elastyczne podłoże, w odróżnieniu od twardych dysków, zaczęto je nazywać „miękkimi dyskami” (ang. floppy disk). Dostępne były w kilku rozmiarach i pojemnościach, m.in. 8 czy 5,25 cala. Przełomem były małe dyskietki o pojemności 1,44 MB i rozmiarze 3,5 cala w twardych obudowach wprowadzone w 1982 roku. Święciły one swoje tryumfy przez ponad dekadę, a w Polsce znacznie dłużej, gdyż doskonale nadawały się one do zapisywania mniejszych dokumentów czy sterowników programów.
CD i DVD
Stosunkowo mała pojemność dyskietki nie mogła zadowolić projektantów gier czy wytwórni fonograficznych. Tak powstała płyta kompaktowa o pojemności 700 MB – krążek wykonany z poliwęglanu, na którym informacja zapisywana była cyfrowo i odczytywana przy pomocy lasera optycznego. Początkowo służyła wyłącznie do zapisu muzyki (CD-Audio), następnie także do przenoszenia danych (CD-ROM). Nowym rozwiązaniem była także możliwość jednokrotnego i wielokrotnego zapisu. Nagranie muzyczne to jednak nic w porównaniu do wielkości danych, jakie generowane są przy zapisie filmu. Odpowiedzią na tę potrzebę stały się płyty DVD o pojemności 4,4 GB, wytwarzane podobnie jak CD, jednak przy użyciu lasera o krótszej długości. Obecnie prym wiedzie technologia Blue-ray z zapisem nawet 16-warstwowym i pojemnością do 400 GB.
Flash
W drugiej dekadzie XXI wieku dyskietki zostały całkowicie wyparte przez pamięci typu flash. Pendrive’y – małe i bardzo wygodne w użyciu ze względu na możliwość szybkiego włożenia do portu USB – umożliwiły przenoszenie danych pomiędzy komputerami w ekspresowym tempie. Dodatkowym atutem jest pojemność pendrive’ów zwiększana z roku na rok, a także szybkość transferu danych. Na bazie pamięci flash powstały także karty pamięci oraz dyski SSD, które wyparły w laptopach tradycyjne dyski twarde ze względu na dużo większą wydajność pracy. W tym segmencie liderem rynku i pionierem w tworzeniu nowych rozwiązań, jest Samsung, który nieustannie pracuje nad nowymi kośćmi pamięci. W tej chwili firma Samsung rozpoczęła produkcję pamięci w technologii 10nm, które są o wiele mniejsze i zużywają mniej energii.
Sposoby zapisu danych oraz ich nośniki z pewnością będą ewoluować w miarę tego, jakie ilości informacji będziemy generować. Już dziś często to nasze smartfony stają się podręcznymi komputerami, więc oczekujemy, aby i one miały pojemność dorównującą komputerowym dyskom. Ważne jest także bezpieczeństwo przechowywanych plików, o które starają się zadbać producenci systemów i aplikacji gwarantujących ochronę i poufność danych.
Innym zagadnieniem, z jakim musi zmierzyć się ludzkość jest także trwałość nośników danych. Najtrwalsze płyty CD czy DVD produkowane z użyciem srebra czy szkła wytrzymują 100 lat. Czy kiedyś znajdziemy sposób, aby kolejne typy pamięci dorównały trwałością tabliczkom glinianym naszych przodków?