Umiejętności cyfrowe stopniowo przestają być atrybutem młodego pokolenia. Kiedy w 2007 roku na rynku pojawił się pierwszy smartfon, seniorzy początkowo pozostawali w tyle za młodymi. Jednak z biegiem lat stopniowo nadrabiali te zaległości. W rzeczywistości zbliżyli się nawet do zamknięcia cyfrowej luki pokoleniowej. Jednak wybuch pandemii spowolnił dotychczasowy trend, mimo iż jak wynika z badania Ericsson Consumer Lab, seniorzy w ostatnich latach wyraźnie rozbudowali swoje
cyfrowe kompetencje i częściej korzystali ze smartfonów, które w najbliższym czasie będą coraz częściej działać w sieciach 5G.
Jednym z powodów, dla których seniorzy zaczęli doganiać młodsze pokolenia jest fakt, że każdego roku do tej grupy dołączają nowe, bardziej doświadczone cyfrowo osoby. Jednocześnie najmłodsi w gronie seniorów łatwiej przyswajają nowe nawyki internetowe, co wynika z ich stosunkowo dużego doświadczenia cyfrowego. Z drugiej strony, częstym stymulantem rozwoju umiejętności w obszarze nowych technologii jest rodzina i przyjaciele, którzy zachęcają seniorów do korzystania z urządzeń i aplikacji ułatwiających komunikację, dostarczających informacji lub po prostu służących rozrywce.
– W czasie kryzysu Covid-19 i u progu popularyzacji technologii 5G zaskakuje fakt, że pokoleniowa luka cyfrowa przestała się zmniejszać. Nie dlatego, że seniorzy mniej korzystają z internetu – wręcz przeciwnie, zaczęli częściej używać tego kanału komunikacji. Jednak w tym samym czasie, młodsze pokolenia jeszcze intensywniej zaczęły wykorzystywać wszelkie cyfrowe narzędzia, co wyhamowało niwelowanie międzypokoleniowych różnic – mówi Marcin Sugak ekspert firmy Ericsson.
Seniorzy coraz lepiej wykorzystują możliwości internetu
W porównaniu 2016 i 2020 roku, seniorzy posiadający smartfony zwiększyli swoje wykorzystanie we wszystkich sześciu badanych aktywnościach internetowych. To główne wnioski zebrane przez Ericsson Consumer Lab na grupie tzw. „młodych seniorów” w wieku 65-69 lat. W 2016 roku połowa z nich przeglądała internet codziennie, obecnie robi to aż 81 proc. Co więcej, tylko połowa używała wtedy komunikatorów i korzystała codziennie z mediów społecznościowych, dziś stale korzysta z tych narzędzi 70% seniorów.
Luka wewnątrzpokoleniowa
– Najbliższe lata pokażą, czy cyfrowa przepaść między pokoleniami pozostanie, czy też będzie się zmniejszać po kryzysie Covid-19. Dodatkowo obecnie obserwujemy również wzrost innego rodzaju luki. Jest to luka wewnątrz grupy seniorów. Analiza danych pozwoliła na wyodrębnienie pięciu różnych segmentów seniorów, głównie na podstawie sposobu korzystania z urządzeń cyfrowych oraz internetu – mówi Marcin Sugak z firmy Ericsson.
Dwa z tych segmentów seniorów zostały zidentyfikowane jako stosunkowo powolne w przyswajaniu urządzeń i korzystaniu z aktywności internetowych. To „starzy tradycjonaliści” i „zabiegani emeryci”, którzy są bardziej narażeni na samotne życie niż przeciętny senior, często też mają więcej problemów zdrowotnych lub ograniczeń finansowych, które wpływają na jakość ich życia. Kolejnym segmentem seniorów są „towarzyscy dziadkowie”, stanowiący 25 procent młodych seniorów. Częściej niż poprzednie dwie grupy żyją w związku małżeńskim oraz są bardziej aktywni towarzysko. Z kolei dwie kolejne grupy najczęściej korzystają z cyfrowych narzędzi. Pierwszy z tych segmentów nazywamy „koneserami dojrzałego życia”. Częściej definiują siebie jako osoby dobrze wykształcone i posiadające ponadprzeciętne dochody. Ostatnią grupą są „starzejący się fani technologii”. Ten segment korzysta z urządzeń cyfrowych oraz internetu nie w celach użytkowych, a ich głównym motorem jest zainteresowanie samą technologią. Stosunkowo często są dobrze wykształceni, aktywni, częściej zarabiają na swoim hobby, więcej konsumują, częściej spotykają się z przyjaciółmi.
Różnice w wykorzystywaniu narzędzi cyfrowych w obrębię tych grup są ogromne. Wyjątkowi są starzejący się fani technologii, którzy najczęściej korzystają z dobrodziejstw internetu, a zaraz za nimi plasuje się grupa koneserów. Pozostałe trzy segmenty seniorów sporadycznie korzystają z usług internetowych.
– Nie ulega wątpliwości, że musimy poprawić sposób, w jaki seniorzy korzystają z narzędzi internetowych. W końcu wszyscy powinni mieć do tego równe prawo. Należy zmniejszać ryzyko wykluczenia cyfrowego – tu główną rolę mogą spełnić najbliżsi starszych osób pomagając im zrozumieć nowe technologie. Na przykład, wyjaśnić czym jest sieć 5G i jakie korzyści przyniesie seniorom w wymiarze prywatnym czy wraz z dalszą cyfryzacją sektora medycznego – dodaje specjalista Ericsson.
Inną kwestią związaną z luką technologiczną wśród seniorów jest to, że mają oni różne podejście do technologii przyszłości. To prawdopodobnie sprawi, że będą mieli również różne warunki do korzystania z przyszłych rozwiązań technologicznych, które mogłyby poprawić jakość ich życia. W badaniu 47 procent starzejących się fanów technologii wyraziło ekscytację AI, podczas gdy 52 procent stwierdziło, że są zafascynowani możliwościami, jakie może przynieść nowa technologia mobilna 5G. Wśród tradycyjnych seniorów było to tylko 23 procent, a wśród seniorów 25 procent.
Polska u progu 5G
W Polsce jesteśmy już na drodze do upowszechnienia komunikacji w sieciach 5G, które dzięki dużej przepustowości łącza i praktycznie zerowym opóźnieniom otworzą przed światem nowe możliwości. Sprzęt firmy Ericsson jest gotowy do pracy w sieci 5G już od 2015 roku. Jest to możliwe dzięki aktualizacji do 5G za pomocą zdalnej instalacji oprogramowania. Do tej pory do operatorów na całym świecie wysłanych zostało ponad 5 milionów anten 5G. Komisja Europejska oczekuje, że do 2025 r. kraje członkowskie będą posiadać szerokie pokrycie siecią 5G.
Ericsson jest aktywnym promotorem rozwiązań 5G w Polsce – wdrożył pierwszą komercyjną sieć 5G w Polsce z firmą Polkomtel, 5G w sieci Play, sieć testową w Warszawie z Orange oraz kampus 5G na Politechnice Łódzkiej. Firma współpracuje z operatorami, ośrodkami badawczo-rozwojowymi, środowiskiem akademickim oraz ze start-upami i przemysłem.
Ericsson posiada obecnie ponad 127 komercyjnych umów 5G, z których 79 to aktywne sieci działające w 40 krajach. Ericsson jest również liderem w standaryzacji 5G, z większością udziałów dla 4G i 5G. Biorąc pod uwagę deklaracje zgłoszone do Europejskiego Instytutu Norm Telekomunikacyjnych (ETSI), stosując filtr niezbędności, Ericsson jest na szczycie wyścigu patentowego 5G. Według analizy firmy prawnej Bird & Bird, Ericsson posiada największą liczbę znaczących patentów SEP (standard-essential patent) związanych z 5G na świecie (15,8%).