Do 2020 r. wszystkie szkoły w Polsce zostaną połączone Ogólnopolską Siecią Edukacyjną (OSE), dzięki czemu uzyskają dostęp do bezpłatnego internetu o przepustowości minimum 100/100 Mb/s oraz możliwość korzystania z nowoczesnych narzędzi edukacyjnych. NASK zaprezentował dziś nowoczesne narzędzia cyfrowej edukacji, które będą wykorzystywane w OSE.
Minister Cyfryzacji Anna Streżyńska powiedziała na konferencji prasowej poświęconej programowi OSE, że celem programu jest stworzenie dzieciom i młodzieży w Polsce takich samych możliwości i szans, jakie mają ich rówieśnicy w innych krajach. Oceniła, że OSE jest przedsięwzięciem równie ważnym jak 500+, dającym “ogromne szanse rozwojowe dzieciom”. – Zasięgiem tej inwestycji zostanie objęte 30 tys. placówek oświatowych. (…) Dzięki współpracy z operatorami telekomunikacyjnymi i zawartym porozumieniom 100 proc. szkół w sieci w 2020 roku będzie cieszyło się ultraszybkim internetem. Dzisiaj to jest zaledwie jedna dziesiąta szkół” – podkreśliła Anna Streżyńska. Jak przypomniała, uchwała Rady Ministrów o Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej “100 Mega na 100-lecie” została przyjęta latem. Natomiast ustawę, umożliwiającą rozpoczęcie inwestycji, Sejm uchwalił w ostatnich dniach i trafiła do Senatu. “Inwestycja będzie nas kosztowała 320 mln zł, jeśli chodzi o podłączenie szkół i to będą środki unijne. (…) Natomiast utrzymanie tej sieci przez 10 lat (…) będzie kosztowało ponad miliard złotych – powiedziała Minister Cyfryzacji.
Rafał Lew-Starowicz, wicedyrektor Departamentu Podręczników, Programów i Innowacji w Ministerstwie Edukacji Narodowej przypomniał, że MEN w swoich priorytetach edukacyjnych oraz w nowym prawie oświatowym kładzie duży nacisk na rozwijanie kompetencji cyfrowych uczniów oraz na ich bezpieczeństwo w sieci. Zapewnił też, że szkoły uzyskają pomoc resortu w zakupie sprzętu komputerowego i multimedialnego, umożliwiającego pełne wykorzystanie możliwości OSE. Kształcenie zostanie zapewnione również nauczycielom, aby mogli oni efektywnie stosować nowe technologie i potrafili właściwie reagować na zagrożenia z nimi związane. Już teraz, jak dodał, kadra w polskich szkołach zdaje sobie sprawę z konieczności inwestowania w kompetencje cyfrowe. – Polscy nauczyciele wiele sukcesów odnoszą w międzynarodowych projektach, np. takich jak e-Twinning. Podczas ostatniej gali odebrali wiele nagród. Mamy najwięcej inicjatyw realizowanych w ramach tygodnia kodowania. Czwarte miejsce nasi uczniowie zajmują na międzynarodowych olimpiadach informatycznych. Wyprzedzają nas tylko Chińczycy – mówił. Przypomniał, że MEN już udostępnia 64 e-podręczniki i wciąż realizuje program tworzenia cyfrowych zasobów edukacyjnych, przeznaczając na ten cel 69 mln zł w 2017 r.
Do tej pory zasoby internetowe w większości szkół były wykorzystywane w niewielkim stopniu. W ramach przeprowadzonych przez NASK PIB ogólnopolskich badań “Nastolatki 3.0” (w roku szkolnym 2015/2016) zapytano uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, jak często nauczyciele wykorzystują internet podczas lekcji. Odpowiedź, która pada najczęściej, to: “nigdy”. 60,9 proc. udziela takiej odpowiedzi w odniesieniu do lekcji fizyki. W czasie lekcji chemii również nigdy nie korzystało z internetu 60,9 proc. uczniów. Na lekcjach matematyki było to 59,6 proc., na biologii 55,8 proc., na WoS 57,3 proc. Częściej z internetu korzystają nauczyciele języków obcych i języka polskiego. 27,9 proc. uczniów nigdy nie spotkało się z użyciem internetu na zajęciach z języka obcego, a 34,9 proc. na zajęciach z języka polskiego. Co czwarty respondent zadeklarował, że na zajęciach z informatyki nauczyciel nigdy nie wykorzystał technologii czy zasobów internetowych (25,1 proc.).
Według Dyrektora NASK dr inż. Wojciecha Kamienieckiego, oprócz dostępu do zasobów, przydatnych w nauce przedmiotów szkolnych, internet w szkole to podstawa do rozwijania kompetencji cyfrowych. – Dzieci zaczynają samodzielnie korzystać z internetu w wieku 9-10 lat. Już wtedy powinny uzyskiwać w szkole podstawową wiedzę o bezpiecznym i wartościowym wykorzystywaniu sieci. Warunkiem tego jest posiadanie przez szkołę możliwości pracy z uczniami w internecie w bezpiecznych warunkach – wyjaśniał Dyrektor NASK.
Zgodnie z uchwaloną przez Sejm ustawą, operatorem Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej będzie NASK Państwowy Instytut Badawczy, który wyposaży szkoły w niezbędną infrastrukturę i będzie sprawował opiekę techniczną oraz świadczył usługi bezpieczeństwa. Już wcześniej instytut wykonywał takie prace w ramach pilotażowej fazy programu OSE.
Wśród szkół objętych pilotażem były szkoły z województwa podlaskiego: Szkoła Podstawowa w Pogorzałkach i Szkoła Podstawowa w Szulborzu Wielkim. Uczniowie z tych szkół w trakcie konferencji prasowej wzięli udział w zajęciach on-line, prowadzonych przez Annę Borkowską z NASK, poświęconych bezpiecznemu i świadomemu korzystaniu z sieci. Uczestnicy konferencji mieli możliwość zobaczenia fragmentu lekcji i poruszenia w rozmowie z uczniami tematu odpowiedzialności za kształt wspólnego, internetowego środowiska.
Jak mówiła dr Agnieszka Wrońska, kierownik Akademii NASK, edukacja na temat zachowań w sieci, promująca aktywność, współpracę i odpowiedzialność, to jedna z ważnych misji NASK PIB, która będzie towarzyszyła rozwijaniu sieci OSE. – Środowisko internetowe, podobnie jak każde inne otoczenie, trzeba poznać, aby móc poruszać się w nim swobodnie i bezpiecznie. Tak jak w innych życiowych sytuacjach, młodzież w internecie, zanim zgromadzi własne doświadczenia, powinna móc polegać na wiedzy i wzorcach wyniesionych z domu i ze szkoły. Skoro oczekujemy, że młodzi ludzie w internecie będą spędzać czas wartościowo i bezpiecznie, to musimy ich do tego przygotować, wskazując zagrożenia i wspierając aktywności pozytywne – mówiła Agnieszka Wrońska.
Z kolei z Zespołu Szkół Agrotechnicznych im. Wincentego Witosa w Ropczycach (woj. podkarpackie) połączył się z uczestnikami konferencji prasowej nauczyciel informatyki Maciej Matusik, który w tym czasie prowadził zajęcia w swojej klasie. Szkoła w Ropczycach jest jednym z najaktywniejszych uczestników kursów e-learningowych, dostępnych w ramach IT Szkoły NASK. Platforma IT Szkoła NASK oferuje kursy e-learningowe dla wszystkich osób zainteresowanych samokształceniem w zakresie szeroko rozumianej informatyki, nauk ścisłych i innych związanych z tematyką ICT. Materiały są tworzone przez specjalistów, wykładowców akademickich, nauczycieli. “Ponadto na portalu IT Szkoła NASK zarejestrowani użytkownicy mogą oglądać wykłady on-line na żywo oraz nagrania wykładów, spotkań i dyskusji o różnorodnej tematyce związanej z internetem” – mówiła kierownik projektu IT Szkoła NASK Agnieszka Gajewska. O swoich doświadczeniach, związanych z wykorzystywaniem zasobów on-line do uzupełniania edukacji szkolnej mówił Maciej Matusik – koordynator programu IT Szkoła w szkole w Ropczycach i jego uczennica Aldona Wiktor, która była laureatką konkursu Grand IT Test, organizowanego przez IT Szkołę NASK w roku szkolnym 2016/2017. Aby skorzystać z zasobów IT Szkoły wystarczy zarejestrować się na stronie internetowej. Dostęp do wszystkich materiałów edukacyjnych jest otwarty i bezpłatny.
Program Ogólnopolska Sieć Edukacyjna (OSE) jest realizowany wspólnie przez MInisterstwo Cyfryzacji i Ministerstwo Edukacji Narodowej. Połączenie szkół w ramach OSE będzie następowało stopniowo. W 2018 podłączonych zostanie 1,5 tys. placówek, w 2019 – 12,7 tys., a w 2020 – do 19,5 tys. Koszty funkcjonowania OSE zostaną pokryte ze środków budżetu państwa, przy czym podejmowane są działania na rzecz pozyskania środków na sfinansowanie nakładów inwestycyjnych w ramach unijnego Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.