Rok 2020 okazał się jednym z najbardziej bezprecedensowych dla współczesnych dzieci. Z powodu pandemii wiele powszechnych aktywności, takich jak nauka, spotkania z przyjaciółmi i rodziną, rozrywka oraz rekreacja, wyglądało zupełnie inaczej. Aby dowiedzieć się, jak w tych nowych warunkach zmieniły się zainteresowania i potrzeby dzieci, firma Kaspersky przeanalizowała zanonimizowane dane dobrowolnie dostarczane przez użytkowników oprogramowania Kaspersky Safe Kids w okresie 2020-2021 r., takie jak wyszukiwane zapytań,
najpopularniejsze aplikacje dla systemu Android oraz kategorie otwieranych stron internetowych.
W minionym roku wzrost zainteresowania w badanej grupie użytkowników odnotowano w takich kategoriach jak oprogramowanie, audio i wideo oraz handel elektroniczny, zaś niewielki spadek nastąpił w kategoriach media komunikacji internetowej oraz gry komputerowe. Najpopularniejsze aplikacje stanowiły: TikTok, YouTube oraz WhatsApp. TikTok wyprzedził Instagrama, zdobywając niemal dwukrotnie większą popularność.
Najpopularniejszymi kategoriami stron internetowych wśród dzieci były: oprogramowanie, audio i wideo (44,38%), media komunikacji internetowej (22,08%) oraz gry komputerowe (13,67%). Jeśli chodzi o aplikacje, na prowadzeniu, ze znaczącą przewagą, znalazł się YouTube – który nadal stanowi najpopularniejszy serwis przesyłania strumieniowego wideo wśród dzieci na całym świecie. Na drugim miejscu uplasował się komunikator internetowy WhatsApp, na trzecim natomiast serwis społecznościowy TikTok, który niemal dwukrotnie wyprzedził Instagrama. W pierwszej dziesiątce znalazły się również cztery gry: Brawl Stars, Roblox, Among US oraz Minecraft.
Na platformie YouTube dzieci aktywnie oglądały m.in. teledyski. Statystyki pozwoliły również wyróżnić kilka najpopularniejszych krótkich filmów – 4,43% wyszukiwań dotyczyło fraz „pop it and simple dimple” oraz „ASMR”. Ponadto w rankingach popularności wśród dzieci na całym świecie wysoko uplasowały się materiały dotyczące gry Gacha Life (4% wyszukiwań).
Jeśli chodzi o gusty muzyczne, obok tradycyjnych liderów, takich jak: zespoły BTS oraz BLACKPINK z gatunku K-POP czy wokaliści Ariana Grande, Billie Eilish oraz Travis Scott, popularność zyskał nowy hip-hopowy gatunek muzyczny – phonk. Można również zaobserwować trend w kierunku kreatywności – zaczęło pojawiać się coraz więcej żądań wyszukiwania beatów, sampli oraz lekcji tworzenia muzyki w różnych programach. Głównym dyktatorem trendów muzycznych wśród dzieci pozostał jednak serwis TikTok.
Kreskówki odpowiadają za połowę (50,21%) wszystkich wyszukiwań filmów przez dzieci na całym świecie. Najpopularniejsze to Biedronka i Czarny Kot, Wodogrzmoty Małe oraz Świnka Peppa. Na drugim miejscu znalazły się rozmaite programy telewizyjne – najczęściej wyszukiwanym w języku angielskim był The Voice Kids. Jeśli chodzi o filmy i seriale telewizyjne, najpopularniejszymi zwiastunami były Godzilla vs. Kong, Liga Sprawiedliwości Zacka Snydera oraz serial WandaVision na kanale Disney+. Netflix nadal przyciąga coraz więcej dzieciaków – najczęstsze wyszukiwania za pośrednictwem tej platformy dotyczyły produkcji Cobra Kai oraz kultowego już serialu Stranger Things.
TikTok bez wątpienia pozostaje serwisem społecznościowym numer jeden wśród dzieci, jednak zaczął być postrzegany przez nie w nieco innym świetle. Nie jest to już platforma kojarzona wyłącznie z klipami oraz udawaniem wykonywania utworów muzycznych – pojawia się na niej coraz więcej treści kreatywnych oraz edukacyjnych. Aby taki filmik mógł powstać, jedna osoba musi wykonać jednocześnie pracę operatora, aktora, reżysera i całej ekipy filmowej. W ten sposób dziecko rozwija umiejętności, które mogą nie tylko przydać mu się w przyszłości, ale również wpłynąć na jego wybór profesji.
Jeśli chodzi o gry wideo, największą popularnością wśród dzieci cieszyły się Minecraft (22,84%), Fortnite (6,73%), Among Us (3,80%), Brawl Stars (6,34%), jak również uwielbiany Roblox (3,82%). To właśnie Roblox jest grą, w którą najczęściej grają dzieci w niemal wszystkich krajach. Spośród wszystkich regionów prym w odwiedzaniu stron poświęconych grom komputerowym wiodły dzieci z Kazachstanu (26.01%). Na drugim miejscu uplasowały się dzieci z Wielkiej Brytanii (19,40%). Jednak zupełnie inny obraz rysuje się w Indiach, gdzie najmłodsi niezmiernie rzadko odwiedzali strony poświęcone grom wideo z komputera PC (zaledwie 5,08%).
– Współczesne dzieci dorastają, mając w ręku gadżety elektroniczne już od bardzo młodego wieku, dlatego znacznie szybciej adaptują się do świata cyfrowego i uczą korzystać z nowych technologii. TikTok w krótkim czasie stał się jednym z głównych dyktatorów trendów wśród dzieci i nadal przyciąga uwagę tej grupy użytkowników. Jednocześnie YouTube zdołał utrzymać pozycję lidera pod względem popularności wśród dzieci, częściowo ze względu na ogromną różnorodność filmów – od tych dokumentujących przejście gry wideo po wykłady i klipy edukacyjne. Poznanie i analiza zainteresowań dzieci w internecie ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa. Wiedza na temat muzyki, jakiej słucha ich dziecko, ulubionych vlogerów czy gier może pozwolić rodzicom na wzmocnienie relacji i zabezpieczenie dzieci przed potencjalnymi zagrożeniami online – powiedziała Anna Larkina, ekspertka ds. analizy zawartości online w firmie Kaspersky.
Porady bezpieczeństwa
Firma Kaspersky zaleca rodzicom następujące działania, dzięki którym ich dzieci będą miały pozytywne doświadczenia online:
- Przeglądaj zawartość internetu i ucz się wspólnie ze swoim dzieckiem. Sprawdź, gdzie Twoje dziecko spędza czas online, i dowiedz się, jak najlepiej je chronić.
- Poznaj bliżej zainteresowania swojego dziecka.
- Wyjaśnij dziecku, że może udostępniać wrażliwe informacje jedynie poprzez komunikatory internetowe i wyłącznie osobom, które zna w życiu realnym.
- Rozważ korzystanie z aplikacji kontroli rodzicielskiej, jednocześnie tłumacząc dziecku, jak działają takie aplikacje i dlaczego są potrzebne.
- Poświęć więcej czasu na rozmowę z dzieckiem na temat środków bezpieczeństwa online. Powiedz mu, czego nie może pod żadnym pozorem publikować w internecie i dlaczego.