Dzieci w sieci najczęściej oglądają wideo, słuchają muzyki lub komunikują się ze znajomymi. Tylko co dziesiąty nastolatek może pochwalić się twórczym wykorzystaniem narzędzi online. 65% uczniów nigdy lub prawie nigdy nie rozmawiało z nauczycielem o aktywności w internecie. To wybrane wnioski z badania EUKidsOnline 2018 prowadzonego pod kierunkiem prof. Jacka Pyżalskiego (UAM) w partnerstwie z Fundacją Orange.
W nowym roku szkolnym dzieci w blisko 975 szkołach będą uczyć się z Fundacją Orange mądrze i twórczo korzystać z technologii.
Nauka programowania, przygotowanie do życia w inteligentnych miastach, robotyka – tak można wyobrazić sobie nowoczesną edukację. Badania przeprowadzone w grupie dzieci i młodzieży w wieku 9-17 lat pokazują, jak ważne jest uczenie pożytecznego i bezpiecznego korzystania z nowych technologii.
Co dzieci i młodzież robią w sieci?
Ze wstępnych wyników polskiej części EU Kids Online 2018 wynika m.in., że młodzi używają internetu przede wszystkim za pośrednictwem smartfona – codziennie lub prawie codziennie korzysta z niego 9 na 10 badanych. Komputera stacjonarnego lub laptopa używa zaledwie ok. 40%.
Czas spędzany w sieci jest niemały: 15% uczniów jest online ponad 5 godzin w dzień powszedni. Najczęstsze aktywności to konsumpcja treści – oglądanie wideo i słuchanie muzyki, a także komunikowanie się z bliskimi. Ponad 80% mówi, że skorzystało z takiej możliwości przynajmniej raz w ciągu miesiąca.
Tylko niewielka część ankietowanych przyznaje, że wykorzystuje sieć do twórczych działań, jak stworzenie i opublikowanie własnego filmu czy nagrania przy użyciu narzędzi online. Taką aktywnością może pochwalić się mniej niż jeden na dziesięciu nastolatków. Mimo ogromnej liczby aplikacji dostępnych na rynku, 60% badanych nigdy nie stworzyło nic za ich pomocą. Dominuje zatem proste zastosowanie internetu bez wykorzystania jego społecznego i edukacyjnego potencjału.
Edukacja
Wielu uczniów nie zetknęło się w szkole z zasadami poruszania się po sieci. 1/3 wskazuje, że nauczyciele w szkole nigdy lub prawie nigdy nie zajmują się kwestią bezpieczeństwa online. Aż 40% uczniów stwierdza, że w szkole nie ma ustalonych zasad korzystania z internetu, a 45% badanych nigdy nie rozmawiało z nauczycielami o tym, jakie są dobre zwyczaje postępowania w sieci.
– Z badań rysuje się obraz wskazujący, że mamy ogromną przestrzeń do zagospodarowania w zakresie edukacji medialnej i dotyczącej internetu – mówi prof. Jacek Pyżalski, merytoryczny kierownik badań. – Młodzi ludzie potrzebują by dorośli towarzyszyli im przy korzystaniu z sieci, podobnie jak w świecie offline. – dodaje.
Życie dzieci i młodzieży toczy się w internecie równolegle do życia offline, a młodzi ludzie nie rozdzielają tych sfer. Odpowiedzią na potrzeby edukacyjne w tym zakresie są działania Fundacji Orange, która od kilku lat proponuje najmłodszym uczniom zajęcia rozwijające podstawowe cyfrowe umiejętności. Wspiera też tysiące nauczycieli, którzy chcą podnosić swoje kompetencje, by lepiej przekazywać wiedzę i zasady bezpieczeństwa online uczniom.
– W MegaMisji dzieci uczą się, jak chronić w sieci swoją prywatność, unikać zagrożeń, przestrzegać praw autorskich a także jak nakręcić film i stworzyć do niego napisy – mówi Ewa Krupa, prezes Fundacji Orange. – Taki kurs proponujemy już najmłodszym, których wyposażamy m.in. w narzędzia do stawienia czoła fake newsom.
Koleje szkoły rozpoczynają właśnie dziesięciomiesięczny cykl zajęć w MegaMisji. Ich oficjalnym rozpoczęciem jest odbywający się właśnie Zjazd dla kilkuset nauczycieli z całej Polski. Obecnie w projekcie Fundacji Orange bierze udział 800 szkół. W sumie korzysta z niego 18 000 dzieci.
Starsi uczniowie ze 175 szkół dołączyli w tym roku do programu #SuperKoderzy, który zakłada naukę programowania na lekcjach innych niż informatyka: języku polskim, matematyce, językach obcych, historii, przyrodzie, muzyce.
Polska część badań EU Kids Online 2018 została zrealizowana przez zespół badawczy pod kierunkiem prof. Uniwersytetu Adama Mickiewicza dr hab. Jacka Pyżalskiego wraz z mgr Aldoną Zdrodowską (OPI PIB), dr Katarzyną Abramczyk (OPI PIB) oraz dr. Łukaszem Tomczykiem (UP w Krakowie) w partnerstwie z Fundacją Orange. Pełen raport z badań zostanie opublikowany na początku roku 2019. Znajdą się w nim wyniki badań na grupie rodziców. Tegoroczne badania, prowadzone w ramach 4. edycji EU Kids online są prowadzone równolegle w większości europejskich krajów.