Usprawnienie i przyspieszenie prac urzędów – to jeden z celów zmian, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia. Nowe przepisy dotyczą udostępniania danych z rejestru PESEL w trybie jednostkowym i za pomocą urządzeń teletransmisji. Nie chodzi o przekazywanie danych innym obywatelom, a jedynie uprawnionym podmiotom, takim jak sądy, prezydenci miast, wojewodowie, komornicy, straż miejska, itp.
Jak jest teraz?
Obecnie niemal tysiąc uprawnionych podmiotów posiada zgodę Ministra Cyfryzacji (wydawane po 2016 r.) lub Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (wydane przed 2016 r.) na udostępnianie danych za pomocą urządzeń teletransmisji danych. W praktyce oznacza to, że nie muszą one składać wniosków o otrzymanie takich informacji (to tzw. udostępnianie danych w trybie jednostkowym). Dzięki zgodzie mogą otrzymać dane przy pomocy systemu informatycznego, który im to umożliwia. Część ze wspomnianych podmiotów, mimo dysponowania zgodą, wysyła wnioski do urzędu. Nie są to jednostkowe przypadki. Mówimy o setkach tysięcy zapytań.
Co nowego?
Po 1 stycznia 2019 r. urząd, który otrzyma wniosek o udostępnianie danych jednostkowych od instytucji/urzędu posiadającego zgodę na korzystanie z dostępu do rejestru PESEL za pomocą urządzeń teletransmisji danych, będzie miał prawo odmówić (w trybie postanowienia) wszczęcia postępowania (czyli rozpatrzenia wniosku). Nie będzie bowiem podstaw prawnych do jego realizacji. Przypominamy: dotyczy to wniosków złożonych przez podmioty publiczne posiadające pozytywną decyzję teletransmisyjną.
Druga ważna zmiana wejdzie w życie 1 maja 2019 r. i dotyczy podmiotów, które takiej pozytywnej decyzji nie mają. One nadal będą mogły składać wnioski o udostępnienie danych jednostkowych do urzędu. Nowe przepisy wprowadzają jednak roczny limit liczby danych, o które mogą wnioskować (to tzw. licznik udostępnień). Limit to 300 danych jednostkowych na rok. Licznik będzie odnawiał się co roku. Jeżeli wnioskodawca przekroczy limit, wówczas albo będzie musiał poczekać na początek kolejnego roku, albo złożyć wniosek o udostępnienie danych w trybie teletransmisji. Wszystko po to, aby móc dalej uzyskiwać dane w danym roku. Należy przy tym wspomnieć, że przez dane jednostkowe należy rozumieć dane jednej osoby lub osób zameldowanych pod wskazanym we wniosku adresem.
Żeby było sprawniej
Obecnie wszystkie wnioski o udostępnienie danych jednostkowych z rejestru PESEL realizuje Centrum Personalizacji Dokumentów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Nowe przepisy mają na celu przede wszystkim usprawnienie tego procesu – skrócenie terminów rozpatrywania wniosków.
Powyższe zmiany to efekt wejścia w życie ustawy z 22 marca 2018 o komornikach sądowych (Dz.U 2018 poz. 771).