Rośnie liczba użytkowników internetu mobilnego, coraz mniej Polaków korzysta z telefonii stacjonarnej, przybywa użytkowników komórek, a konsumenci odczuwają korzystne zmiany na rynku – taki jest obraz rynku telekomunikacyjnego w raporcie UKE. Z danych Raportu wynika, że wartość rynku telekomunikacyjnego w roku 2011 mierzona przychodami z tytułu prowadzenia działalności telekomunikacyjnej wyniosła ok. 43 mld zł netto czyli o 1,1% więcej niż w 2010 r.
Przychody detaliczne operatorów trzech głównych segmentów – usług dostępu do Internetu, telefonii komórkowej oraz stacjonarnej – wyniosły łącznie 28,3 mld zł.
Dostęp do Internetu
Ponad 17,2% mieszkańców Polski posiadało w 2011 r. stacjonarny, a blisko 8,7% mobilny dostęp do Internetu. W efekcie penetracja ogółem usługami szerokopasmowymi osiągnęła poziom 25,9%, co w przeliczeniu na gospodarstwa domowe dało 74%. W stosunku do 2010 r. penetracja wzrosła więc o 2,9 p.p. w przeliczeniu na 100 mieszkańców i o 8,1 p.p. na gospodarstwo domowe.
Najpopularniejszą technologią były modemy 2G/3G, korzystało z nich łącznie ponad 3,3 mln osób. Wzrosło również zainteresowanie dostępem bezprzewodowym WLAN oraz ofertą operatorów TVK. Stanowiły one alternatywę dla łączy xDSL, atrakcyjniejszą dla konsumentów pod względem ceny oraz prędkości połączenia.
Największe udziały w liczbie użytkowników posiadała Telekomunikacja Polska. Na kolejnych pozycjach znaleźli się czterej operatorzy telefonii ruchomej – PTK Centertel, Polkomtel, P4 oraz PTC, co stanowiło efekt rosnącej popularności dostępu mobilnego.
Zaobserwowano także dużą popularność mobilnego Internetu co sprawiło, że Polska należała do krajów z najwyższym wskaźnikiem penetracji tą usługą (9 miejsce), przewyższając średnią unijną o 0,2 p.p.
Usługi telefonii komórkowej
Według stanu na 31 grudnia 2011 r. w Polsce aktywnych było ponad 50,1 mln kart SIM, co przełożyło się na penetrację usługą na poziomie 131,6%. Segment telefonii ruchomej zdominowany był przez czterech głównych operatorów – PTK Centertel, Polkomtel, PTC oraz P4. Pozostali działający na rynku przedsiębiorcy telekomunikacyjni odgrywali marginalną rolę, świadcząc swoje usługi około 1% wszystkich użytkowników.
Swoją pozycję na rynku umocniła spółka P4 zwiększając przychody o 49%, natomiast liczbę użytkowników o 37%. Było to między innymi wynikiem efektu migracji klientów pozostałych operatorów – 71% przeniesionych numerów stanowiły numery przeniesione do sieci Play.
Usługi telefonii stacjonarnej
Telefon stacjonarny cieszy się malejącym zainteresowaniem konsumentów i coraz częściej zastępowany jest przez telefon komórkowy. Rok 2011 r. przyniósł kolejny spadek liczby abonentów – o 9,6%, oraz osiąganych przez operatorów przychodów – o 12,8%.
Spadek popularności dotyczył przede wszystkim tradycyjnych linii na łączach analogowych POTS i cyfrowych ISDN – w ciągu ostatnich pięciu lat baza klientów zmniejszyła się o 33,5%. Jednocześnie sukcesywnie rosło zainteresowanie konsumentów ofertą operatorów TVK oraz usługami świadczonymi na bazie hurtowego dostępu do sieci WLR.
Głównym graczem pozostawała Telekomunikacja Polska – z jej oferty korzystało 62,6% ogółu abonentów.
Korzystne dla konsumentów zmiany na rynku telekomunikacyjnym
Wśród najważniejszych zmian należy przede wszystkim wskazać rosnącą konkurencję na rynku. Konsumenci mają większą możliwość wyboru ofert dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb oraz możliwości finansowych. Odnotowane obniżki cen dotyczą przede wszystkim telefonii komórkowej – o 11% spadła średnia cena transmisji danych oraz o 3% połączenia głosowego. Użytkownicy mają możliwość zmniejszania kosztów korzystania z usług telekomunikacyjnych dzięki zawartym w cenie abonamentu pakietom na usługi, których oferta jest sukcesywnie rozbudowywana przez operatorów.
Ważnym elementem strategii marketingowych jest również szeroki wybór urządzeń końcowych (przede wszystkim smartfonów) po atrakcyjnej cenie.
Pozyskiwanie klienta i budowanie przewagi konkurencyjnej przez operatorów przestaje koncentrować się na obniżaniu cen, coraz większą rolę zaczynają odgrywać czynniki pozakosztowe. W przypadku dostępu do Internetu jest to np. prędkość łącza. Operatorzy sukcesywnie zwiększają przepustowość łączy internetowych, aby móc sprostać oczekiwaniom użytkowników. Około 73,8% łączy charakteryzowało się prędkością równą lub wyższą niż 2Mb/s, czyli o 24,7 p.p. więcej niż w 2010 r. Najwyższe przepływności oferowali przede wszystkim operatorzy TVK – należało do nich 70,9% łączy z przedziału 10Mb/s lub więcej.
Istotnym trendem jest pakietyzacja usług, umożliwiająca zaspokojenie popytu na kilka usług telekomunikacyjnych po atrakcyjniejszej cenie niż ich indywidulany zakup. Z możliwości tej w 2011 r. skorzystało blisko 2,8 mln osób. Największym zainteresowaniem cieszyły się oferty typu double play, najczęściej łączące w sobie telewizję kablową z dostępem do Internetu