Prezes UOKiK zobowiązał Pocztę Polską do zmiany stosowanych praktyk. Spółka mogła wykorzystywać swoją pozycję rynkową, aby zniekształcać konkurencję. Przyjęte zobowiązanie pozwoli niezależnym operatorom pocztowym na uczciwą rywalizację z rynkowym potentatem. Poczta Polska (PP) posiada status operatora wyznaczonego i ma obowiązek świadczyć powszechne usługi pocztowe. Zasady świadczenia tych usług są przedmiotem szczególnych regulacji w prawie pocztowym.
W przypadku pozostałych (niepowszechnych) usług pocztowych, PP musi rywalizować – na zasadach wolnej konkurencji – z innymi podmiotami, które w części kraju samodzielnie świadczą usługi pocztowe w ramach własnej sieci pocztowej. PP może występować wtedy w podwójnej roli – konkurenta i kontrahenta, ponieważ niezależni przedsiębiorcy, posiadający własną infrastrukturę pocztową w wybranych miejscowościach Polski, muszą często korzystać z jej infrastruktury, aby świadczyć usługi pocztowe na rzecz swoich klientów na terenie całego kraju, np. dostarczyć ich przesyłki do adresatów. Jednocześnie PP posiada na tym rynku silną pozycję rynkową. Zgodnie z prawem konkurencji nie może jej wykorzystywać i zaburzać procesu konkurencji.
Po przeprowadzonym postępowaniu Prezes UOKiK uznał, że praktyki Poczty Polskiej mogły stanowić nadużywanie pozycji dominującej i zobowiązał przedsiębiorcę do zmiany zachowań rynkowych.
Dotychczasowe działania Poczty Polskiej
Zakwestionowane praktyki trwały od 2016 r. Pierwsza z nich dotyczyła konieczności podawania Poczcie Polskiej przez jej kontrahenta informacji handlowych o klientach, dla których realizował usługę. Posiadanie tych danych przez PP już na etapie kontraktowania nie miało uzasadnienia i mogło przyczynić się do odebrania klientów swoim konkurentom.
Brak było również stałego cennika usług. Wycena prowadzona była za każdym razem indywidualnie. To oznaczało, że niezależny przedsiębiorca świadczący usługi pocztowe nie mógł zaproponować od razu wyceny na usługi pocztowe dla swoich klientów. Mogło to negatywnie wpływać na jego atrakcyjność jako partnera handlowego.
Ponadto kontrahent Poczty Polskiej musiał z góry dokładnie określić liczbę nadanych przesyłek w danym okresie rozliczeniowym. Jeżeli było ich mniej, nawet o jedną przesyłkę, cena na wszystkie mogła znacznie wzrosnąć – do stawki oferowanej dla nieznacznych wolumenów nadań.
– Dzięki konkurencji otrzymujemy towary i usługi lepszej jakości i w niższej cenie. Dlatego w interesie konsumentów i przedsiębiorców jest uczciwa rywalizacja wśród operatorów pocztowych. Tymczasem działania Poczty Polskiej mogły powodować marginalizację konkurentów na rynku niepowszechnych usług pocztowych. W wydanej decyzji zobowiązałem spółkę do zmiany praktyk, co umożliwi innym operatorom uczciwą walkę o klientów – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.
Zobowiązanie
Zgodnie ze zobowiązaniem Poczta Polska nie będzie uzależniała przedstawienia warunków cenowych od informacji o klientach operatora. Uniemożliwi to PP przejęcie potencjalnych klientów swoich konkurentów.
Poczta przedstawi również cennik usług, który będzie obowiązywał przez 12 miesięcy. Tym samym niezależni operatorzy pocztowi będą mogli przewidywać warunki cenowe, co z kolei pozwoli im przedstawić z góry stawki swoim klientom.
Co istotne cennik będzie uwzględniał liczbę nadawanych przesyłek i zawierał więcej niż dwa progi cenowe. To oznacza, że w przypadku mniejszej od deklarowanej liczby przesyłek cena nie będzie drastycznie wyższa, tak jak do tej pory. Ponadto niezależny operator będzie mógł raz w ciągu okresu obowiązywania umowy dodać do niej nowe, wyższe przedziały wolumenu nadanych przesyłek, co dodatkowo umożliwi dostosowanie warunków cenowych PP do jego indywidualnych potrzeb.
Nowe warunki będą obowiązywały nowych klientów od dnia uprawomocnienia się decyzji. Obecni kontrahenci zostaną poinformowani przez PP w ciągu 2 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji o możliwości zmiany warunków umów zgodnie ze zobowiązaniami. W przypadku akceptacji zmiany – nastąpi ona niezwłocznie.
PP będzie miała obowiązek złożenia sprawozdania z realizacji zobowiązania. Spółka będzie musiała m.in. przedstawić nowe wzory umów, informacje o podmiotach, które aneksowały umowy oraz nowych kontrahentach. Prezes UOKiK sprawdzi wówczas, czy Poczta Polska we właściwy sposób wypełniła zobowiązanie. Sankcja finansowa za niewykonanie decyzji może wynieść do 10 tys. euro za każdy dzień zwłoki.
Na czym polega decyzja zobowiązująca
Prezes UOKiK ma możliwość zakończenia postępowania w sprawie praktyk ograniczających konkurencję oraz praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w drodze decyzji zobowiązującej. Pozwala to na szybsze zakończenie postępowania. Przedsiębiorca po wszczęciu postępowania może zaproponować zobowiązanie, którego realizacja umożliwi wyeliminowanie praktyki lub jej skutków. Prezes UOKiK może uznać, że zaproponowane zobowiązanie pozwoli na osiągnięcie tych celów i zobligować przedsiębiorcę do jego wykonania. Jednocześnie w takich decyzjach nie jest nakładana kara finansowa.